Park przyszkolny w Sygneczowie


Województwo: małopolskie

Powiat: wielicki

Wieś Sygneczów leży w gminie Wieliczka. Jest położona 6 km na południowy-zachód od Wieliczki. Usytuowana jest na południowym stoku Pogórza Wielickiego. Na północnym skraju wsi rozciąga się las grądowy. Od południa zamyka osadę dolinka rzeki Wilga. Od zachodu i wschodu rozciągają się łąki i pola uprawne. Park położony jest przy szkole podstawowej. Właścicielem parku jest Urząd Gminy w Wieliczce. Zarząd nad parkiem sprawuje Sołectwo Sygneczów. Powierzchnia parku wynosi 10500m2.

Historia

Terytorium Sygneczowa było zamieszkałe już w epoce wczesnośredniowiecznej, zapewne w latach 800-950. Pierwsza wiadomość źródłowa dotycząca Sygneczowa, w której pojawia się nazwa wsi Sidigna, pochodzi z końca XII w. Jest to zapiska w Kodeksie Wielkopolskim informująca o tym, że w 1198 roku Dominus Michor (właściciel wsi) nadał z Sygneczowa sól klasztorowi miechowskiemu. Informacja ta wskazuje, iż w tym czasie Sygneczów istniał już jako wieś będąca własnością rycerską.

Następnym dokumentem informującym o stanie zagospodarowania jest dopiero tzw. Mapa Miega z 1779 roku, na której czytelna jest główna droga wiejska biegnąca do Sygneczowa. Znacznie szczegółowiej rejestruje krajobraz wsi plan z 1847 roku. Jako nowy element, w zachodniej części wsi, pojawił się zespół dworski z parkiem.

Obecnie mieści się tutaj szkoła podstawowa. Właścicielami dworku byli Popielowie, a następnie Włodkowie, od których dwór kupili Klemensiewiczowie. W 1921 roku Jadwiga, córka Zygmunta i Jadwigi Klemensiewiczów, poślubiła Feliksa Beaupré absolwenta Wydziału Rolniczego UJ. Do II wojny światowej zarządcą majątku rodzinnego w Sygneczowie był pan Beaupré. W tym czasie Jadwiga Beaupré zorganizowała w pokojach dworskich przedszkole. Po II wojnie światowej rodzina Klemensiewiczów przekazała swój dwór na cele szkolne. W latach 1995-1997 odbył się remont generalny budynku szkolnego.

18 czerwca 1998 roku Rada Miejska w Wieliczce podjęła uchwałę w sprawie nadania Szkole Podstawowej w Sygneczowie imienia Jadwigi Beaupré. W 2006 roku obchodziliśmy 60-lecie istnienia Szkoły Podstawowej w Sygneczowei.

Dzisiejsza rola parku wiąże się z działalnością szkoły i działającego przy szkole Uczniowskiego Klubu Sportowego. Na terenie parku przyszkolnego organizowane są: festyny rodzinne, procesje Bożego Ciała, Dzień Dziecka, Dni Sportu, zawody międzyszkolne, turnieje szkół oraz okazjonalne spotkania organizowane przez Sołectwo Sygneczów.

Przyroda

Roślinność opisywanego parku to przede wszystkim drzewa liściaste w pojedynczych nasadzeniach. Na szczególną uwagę zasługują: lipa drobnolistna (obwód 316cm), jesion wyniosły(obwód 322cm), grab pospolity(obwód 316cm), które ze względu na rozmiar mogą zostać uznane za egzemplarze pomnikowe. Inne drzewa rosnące w parku to: brzoza brodawkowata, kasztanowiec zwyczajny, świerk pospolity, modrzew europejski, żywotnik olbrzymi.

Najmłodszymi drzewami w parku są: dąb czerwony i 30 brzózek. Dąb czerwony został posadzony przez uczniów jesienią 2000 roku, dla upamiętnienia nowego milenium. Uczniowie nadali mu imię ”Jan”. Wówczas mierzył 96 cm, teraz ma 290 cm wysokości. Wiosną 2007 roku na ”Święto Ziemi” uczniowie zasadzili 30 brzózek wzdłuż wschodniej granicy parku. Wszystkie drzewa są zadbane i w dobrym stanie. Ilościowy wykaz drzew: lipa drobnolistna – 10 sztuk, grab pospolity – 4 sztuki, jesion wyniosły – 14 sztuk, brzoza brodawkowata – 10 sztuk, kasztanowiec zwyczajny – 1 sztuka, dąb czerwony – 1 sztuka, świerk pospolity – 2 sztuki, żywotnik olbrzymi – 4 sztuki, modrzew europejski – 4 sztuki.

Na korze drzew występują porosty o budowie skorupiastej i listkowatej. Przed szkołą rosną 2 krzewy żywotnika zachodniego. Wczesną wiosną zakwitają na terenie szkoły: śnieżyca wiosenna (gatunek chroniony), złoć polna, fiołek wonny. Na pniu drzew widoczny jest kowal bezskrzydły. Wśród konarów drzew spotyka się: wiewiórki, sikorki, wróble, kowaliki, dzięcioła dużego, kosy, sójki, sroki. W trawie występuje ślimak winniczek i wstężyk gajowy.

Ścieżka

Ścieżka została wytyczona w oparciu o walory historyczne, dendrologiczne i przyrodnicze.
 

1. Stanowisko śnieżycy wiosennej (przystanek wiosenny).
Wchodzimy bramą wjazdową na teren parku(od strony południowej). Po lewej stronie widzimy biało-zielony kobierzec kwiatów, jest to śnieżyca wiosenna. Śnieżyca wiosenna – łodyga 1- lub 2-kwiatowa, z 3-4 czysto zielonymi liśćmi. Działki okwiatu jednakowej długości, z żółtozieloną plamką na szczycie. Kwitnie luty-kwiecień. Wysokość 10-30cm. Gatunek chroniony. Zwieszone ustawienie kwiatów chroni ich wewnętrzne części przed zamoczeniem. Po nektar owady wgryzają się do soczystego zgrubienia znajdującego się u dołu szyjki słupka. Przy najlżejszym poruszeniu pylniki wysiewają na głowę i grzbiet owadów ziarna pyłku.
 

2. Dąb czerwony.
Po prawej stronie od przystanku 1 rośnie dąb czerwony, posadzony jesienią 2000 roku przez uczniów szkoły w Sygneczowie. Dąb otrzymał imię ”Jan” i został posadzony na powitanie nowego milenium. Wówczas mierzył 96 cm wysokości. Obecnie ma 290 cm. Dąb czerwony ma liście do 25 cm długości, ostro klapowane, po obu stronach od 3 do 4 wrębów. Z wierzchu ciemnozielone, od spodu jaśniejsze. Jesienią liście przebarwiają się na pomarańczowo-czerwony kolor. Ta ognistoczerwona barwa zrzucanych liści jest charakterystyczną cechą dębów amerykańskich, podczas gdy europejskie gatunki dębów jesienią mają liście blado żółte lub brązowe.
 

3. Budynek szkoły podstawowej, która mieści się w dworku z przełomu XVIII/XIX wieku.
Dworek jest podpiwniczony, dwupiętrowy. Od strony południowej widać dwa tarasy wsparte na czterech kolumnach. Od strony północnej z dużego, murowanego tarasu schodami schodzi się do parku. Na ścianie północnej wmurowana jest tablica poświęcona patronce szkoły Jadwidze Beaupré.

Jadwiga Beaupré urodziła się 23 października1902, zmarła 15 listopada1984 roku, mieszkanka Sygneczowa, doktor medycyny, kapitan Armii Krajowej. Przedwojenne dzieje patronki szkoły to przede wszystkim praca społeczna w środowisku wiejskim. Utworzyła w swoim dworku przedszkole dla dzieci z Sygneczowa. Z jej inicjatywy powstało Koło Gospodyń Wiejskich i biblioteka. Zawodowo pracowała w krakowskim szpitalu im. G. Narutowicza jako lekarz ginekolog. W czasie okupacji pracowała w konspiracji na terenie Krakowa. W 1942 roku po licznych łapankach w Krakowie, przedostała się do Warszawy. Tam nawiązała kontakt z komórką łączności ”Ogary” KG Armii Krajowej pod pseudonimem ”Malina”. W okresie powstania warszawskiego prowadziła duży punkt łączności.

4 października 1944 roku trafiła do niewoli, a następnie skierowano ją do obozu-szpitala w Lamsdorf, gdzie pracowała jako lekarz. Następnie wraz z chorymi kobietami została przewieziona do obozu w Zeithem, gdzie przebywała do wyzwolenia, czyli 23 kwietnia 1945 roku. 16 maja 1945 roku zorganizowała konwój konny do Polski. Do Krakowa dotarła 31 maja 1945 roku i już w czerwcu podjęła pracę w szpitalu. Założyła pierwszą w Polsce Poradnię Świadomego Macierzyństwa. Była członkiem Międzynarodowego Towarzystwa Psychoprofilaktyki Porodowej. Za swoją działalność konspiracyjną została dwukrotnie odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 1998 roku Szkole Podstawowej w Sygneczowie nadano imię Jadwigi Beaupré.
 

4. Grab pospolity.
Przed szkołą, przy zachodniej granicy widzimy plac zabaw dla dzieci. Tutaj rośnie potężny, o prostym pniu grab pospolity (obwód 316cm, wysokość 25m). Liście ma zaostrzone, podwójnie piłkowane, harmonijkowato pozaginane. Na pniu można zaobserwować porosty: skorupiaste – misecznicę proszkowatą i listkowate – złotorost ścienny.
 

5. Lipa drobnolistna.
Idziemy chodnikiem wzdłuż zachodniej ściany budynku. Na wprost przed nami rośnie lipa drobnolistna (obwód drzewa 310 cm, około 70 lat). Lipa drobnolistna ma liście sercowate, na długich ogonkach, na spodzie w kącikach nerwów występują pęczki brązowych włosków. Kwiaty żółtawobiałe na blaszkowatej podsadce, która później jest organem lotnym, zwiesza się 4-10 kwiatów o bardzo silnym, przyjemnym zapachu.
 

6. Żywotnik olbrzymi.
Od lipy idziemy chodnikiem wzdłuż północnej ściany szkoły. Mijamy murowany taras, po prawej stronie rosnie żywotnik olbrzymi, który ma interesujący, rozdwajający się pień. Żywotnik olbrzymi ma liście łuskowate, ułożone w 4 podłużne rzędy. Odstające boczne łuski przykrywają brzegi płaskich łusek. Roztarte wydają owocowy zapach przypominający ananasa. Dojrzałe szyszki jasnobrązowe, dojrzewają pod koniec lata.
 

7. Kowal bezskrzydły (przystanek wiosenny).
Wchodzimy na asfaltowe boisko do koszykówki. Kierujemy się na zachód. Wchodzimy na ziemną skarpę. Rośnie tu lipa szerokolistna o obwodzie 195 cm. Wiosną u podstawy pnia pojawia się w dużych gromadach kowal bezskrzydły. Owad z rzędu pluskwiaków o długości ciała około 1cm. Na odwłoku ma czerwono-czarny wzór. Samice składają jaja do ziemi. Larwy wykluwają się w czerwcu i przepoczwarzają się jesienią.
 

8. Jesion wyniosły.
Od lipy skarpą ziemną idziemy na północ. Mijamy graba pospolitego i dochodzimy do jesionu wyniosłego
(obwód 322 cm, około 60 lat). Liście ostro ząbkowane, nieparzystopierzaste, ułożone nakrzyżlegle.
 

9. Złoć polna, fiołek wonny (przystanek wiosenny).
Idziemy dalej na północ. Mijamy ogrodzenie kortu tenisowego. Tutaj wczesną wiosną zakwita złoć polna i fiołek wonny. Złoć polna to roślina dorastająca do 5-15cm, ma dwa liście przyziemne równowąskie, złocistożółte, gwiaździste kwiatki, kwitnie od marca do kwietnia. Fiołek wonny ma liście przyziemne, szeroko sercowate, karbowane, kwiaty fioletowe, pachnące, kwitnie od marca do kwietnia.
 

10. Kasztanowiec zwyczajny.
Idziemy wzdłuż ogrodzenia kortu tenisowego. Kierujemy się na południe. Mijamy rząd lip szerokolistnych i podchodzimy do kasztanowca zwyczajnego o obwodzie 196 cm. Kasztanowiec zwyczajny ma liście ułożone nakrzyżlegle, palczasto złożone z 5-7 listków. Wyjątkowo dekoracyjne są kwiatostany, wysokości do 30cm, białawe z żółtymi plamkami. Kolczaste owoce o średnicy do 6 cm, zawierają 1-3 brązowe nasiona zwane popularnie kasztanami.
 

11. Kącik wypoczynkowy.
Kierujemy się na południe. Mijamy furtkę wejściową i wchodzimy na ścieżkę kamienistą. Po lewej stronie mijamy boisko trawiaste do koszykówki i rząd brzózek posadzonych na wiosnę 2007 roku. Wchodzimy na kamienisty parking dla samochodów. Za parkingiem widzimy ławeczki zbite z pni drzew i miejsce obłożone kamieniami na ognisko. Siadamy na ławeczkach, odpoczywamy i dzielimy się wrażeniami po przejściu ścieżki dydaktycznej, po terenie parku przy szkole podstawowej w Sygneczowie.

Bibliografia

Lange Dagmar, Zwiastuny wiosny, Przewodnik kieszonkowy, Warszawa 1996
Kremer Bruno P., Drzewa, Przewodnik kieszonkowy, Warszawa1995
Singer Detlef, Ptaki w parku i w ogrodzie, Przewodnik kieszonkowy, Warszawa1995
Gębicki Cezary, Owady Polski, Atlas i klucz, Kraków 2000
Praca zbiorowa, Panorama powiatu wielickiego, Wieliczka 1999
Zinkow Julian, Podkrakowskie wycieczki, Kraków 1995
http://www.spsygneczow.rwc.pl
http://wieliczka-zabytki.w.interia.pl

Uwagi

Informacje dodatkowe

Infrastruktura: Na terenie parku znajdują się: budynek szkolny (dworek z przełomu XVIII/XIXw.), plac zabaw dla dzieci z huśtawkami, zjeżdżalnią, piaskownicą, wydzielone miejsce z ławeczkami na ognisko, parking, skocznia lekkoatletyczna, miejsce na drążek gimnastyczny, boisko do piłki nożnej, boisko do koszykówki, kort tenisowy, boisko do siatkówki. Budynek szkolny mieści się w zabytkowym dworku, w którym mieszkała patronka szkoły w Sygneczowie.

Na parterze szkoły mieszczą się szatnie, sanitariaty, sale do tenisa stołowego i pomieszczenia Uczniowskiego Klubu Sportowego. Pierwsze piętro zajmują pracownie klas I-III, V i VI, położone po obu stronach dużego holu dworskiego z wyjściem na taras. Na drugim piętrze znajduje się pracownia klasy IV, sekretariat, pokój nauczycielski z tarasem widokowym, pracownia informatyczna z dostępem do Internetu, biblioteka.

W zachodnim skrzydle, z własnym wejściem i szatnią, znajdują się pomieszczenia Oddziału Przedszkolnego. Park przyszkolny jest centrum rekreacyjno-sportowym Sygneczowa i okolic.

Autorzy

Autorem pierwotnej wersji opisu parku powstałej w ramach projektu "Parki i ogrody oczami młodzieży" jest:
Szkoła Podstawowa im. Jadwigi Beaupre w Sygneczowie
Sygneczów 1
32-020 Wieliczka
e-mail: spsygneczow@wp.eu
Opiekun grupy:
Kinga Kasprzycka 
Autorzy opisu:
Monika Desoń i Paulina Szczurek, uczennice klasy VI.
Współpracujacy nauczyciele:
Podziękowania:
Serdecznie dziękujemy za pomoc w realizacji projektu: nauczycielom naszej szkoły, panu dyrektorowi Piotrowi Stryszowskiemu i panu sołtysowi Stanisławowi Machnikowi.


Wyszukiwarka

Wyszukiwarka


Kontakt

(to jest kontakt w sprawie tej strony internetowej, a nie kontakt do zarządcy parku) 

Nazwa organizacji
Ośrodek Działań Ekologicznych "Źródła"
Adres organizacji
90-602 Łódź, ul. Zielona 27
Telefon do organizacji
42 632 8118
Adres www organizacji
www.zrodla.org

 
 


Newsletter

wpisz swój e-mail aby otrzymywać informacje o naszych działaniach

Wyślij



© 2010 Ośrodek Działań Ekologicznych "Źródła" | Dzień Pustej Klasy | zielone szkoły | oszczędzajmy wodę | edukacja globalna | Kalendarz świąt ekologicznych