Gmina Prószków leży w centralnej części województwa opolskiego w dolinie Odry. Miasto Prószków, które dzieli od Opola 12 km, znajduje się po zachodniej części tzw. Garbu Prószkowskiego, na prawym brzegu Potoku Prószkowskiego stanowiącego lewy dopływ Odry. Jest to pod względem klimatycznym obszar najcieplejszy w całym województwie. 29 lipca 1929 roku w Prószkowie zanotowano temperaturę 40,2 stopnia Celsjusza. Prószków leży na poziomie 170 - 200 m n.p.m.

Park arboretum znajduje się w północnej części Prószkowa na niewielkim wzniesieniu. Popularnie zwany jest Pomologią. To równocześnie nazwa dzielnicy miasta pochodząca z czasów, gdy założono tam Królewski Instytut Pomologiczny. Zarząd nad parkiem sprawowała Rada Powiatu Opolskiego. W maju 2006 roku radni powiatu opolskiego podjęli uchwałę o przekazaniu Uniwersytetowi Opolskiemu terenów przy dawnej szkole ogrodniczej, w tym także zabytkowego parku. Już wkrótce ma on stać się częścią uczelnianego ogrodu botanicznego.

Obecnie park w Pomologii zajmuje ok. 15 ha . Do powierzchni parku należy jeszcze dodać dwa pasy osłonowe zieleni. Jeden szerokości 20 - 30 m, ciągnie się od krańca zachodniego parku aż do Prószkowa. Drugi, szerokości ok. 15 m, od strony północno-zachodniej wiedzie do obrzeży wsi Złotniki. W parku rozmieszczone są zabytkowe budynki dawnego instytutu pomologicznego, budynki przemysłowe, nieliczne budynki mieszkalne oraz dwie szklarnie. W jednej założono kolekcję sukulentów i roślin pochodzących z krajów tropikalnych. Na północnych obrzeżach parku znajduje się kompleks budynków Zespołu Szkół im. Józefa Warszewicza. Zostały one oddane do użytku w roku 1969.

Historia

Początki powstania Prószkowa datuje się na I połowę XIII wieku. Dzieje miejscowości wiążą się z dziejami Prószkowskich - jednej z najświetniejszych rodzin śląskich. W XIX wieku dla Prószkowa rozpoczął się nowy okres rozwoju. Działały tu wtedy aż cztery szkoły wyższe: Królewska Akademia Rolnicza, Szkoła Leśna, Katolickie Seminarium Nauczycielskie oraz Królewski Instytut Pomologiczny. Historia parku jest ściśle związana z dziejami ostatniej uczelni otwartej w roku 1868. Pod założenie całego obiektu wybrano teren odległy o ok. 1,5 km od centrum Prószkowa. Zabudowania i park rozciągają się na terenie lekko pagórkowatym o skłonie ku południu.

Na wyznaczonym terenie na pewno rosły już jakieś drzewa i krzewy, które być może w projektowaniu parku wykorzystano. Sadzone tu drzewa oraz krzewy pochodziły z wielu szkółek europejskich i należą do roślin z różnych stref klimatycznych. Celem uzyskania szybkiego efektu stosowano sadzenie dużych, wieloletnich roślin. W okresie zimowym wysadzano takie rośliny z zamrożonymi bryłami korzeniowymi. Naturalne nasadzenia roślin sprawiły, że prószkowski park przybrał charakter parku angielskiego. Jego zakładanie trwało na pewno wiele lat. Z tego powodu nie da się jednoznacznie określić wieku arboretum w Prószkowie. Można przyjąć, że istnieje od około 150 lat. Przed II wojną światową park zdobiły trzy pomniki. Pierwszy odsłonięto w 1909 roku dla upamiętnienia zasług Gustawa Stolla pierwszego dyrektora Instytutu i założyciela parku.

W latach 20. i 30. XX wieku prowadzono na terenie parku systematyczne badania ornitologiczne. W stacji ochrony ptaków zaobrączkowało do 1939 r. ponad 60 tys. ptaków.

Po II wojnie światowej na miejscu instytutu pomologicznego powstało technikum ogrodnicze. Dla uczniów i nauczycieli tej szkoły park był miejscem wartościowych praktyk dendrologicznych.

Park jest chętnie odwiedzany przez mieszkańców Prószkowa i okolicznych miejscowości. Pełni funkcje rekreacyjne i wypoczynkowe. W parku ustawiono tablice informacyjne, plan parku, zasady zachowania w parku zabytkowym. Na wielu cennych drzewach i krzewach zawieszono tabliczki z systematyką.

Przyroda

Park położony przy Zespole Szkół w Prószkowie jest parkiem typu arboretum. Jest to park dendrologiczny, w którym w różnych ugrupowaniach rośnie kilkaset rodzajów, gatunków i odmian roślin, głównie drzew i krzewów. Arboretum było założone przede wszystkim w celach dydaktycznych i badawczych.

Ojczyzną posadzonych tu roślin są prawie wszystkie środowiska, regiony, strefy klimatyczne i lądy naszego globu. Rosną w Prószkowie drzewa i krzewy z całej Europy, z Bliskiego Wschodu, Chin, Japonii, Syberii, Kaukazu, obu Ameryk, Afryki.

Najcenniejsze rośliny w parku to: miłorząb dwuklapowy, cis japoński, cypryśnik błotny, metasekwoja chińska, sosna rumelijska, żywotnik japoński, dąb omszony i czarny, glediczia trójcierniowa, kasztan jadalny, magnolia drzewiasta, orzech szary, śniegowiec wirginijski, kasztanowiec plamisty, klon włoski, orzeszniki. Zenobiusz Mierzejewski podaje: "roślin parkowych liściastych wysadzonych było: 177 rodzajów w tym ok. 900 gatunków. Roślin iglastych 30 rodzajów, w tym ponad 110 gatunków. Liczba odmian w obrębie wymienionych gatunków iglastych i liściastych sięgała w 1895 roku kilka tysięcy" [Mierzejewski Z., Park arboretum w Prószkowie, Opole 2001].

Warto zaznaczyć, że wśród roślin liściastych najwięcej gatunków reprezentowały rodzaje: dąb (Quercus) - 46, tawuła (Spiraea) - 42, klon (Acer) - 25, zaś najwięcej gatunków wśród roślin iglastych: sosna (Pinus) - 23, jodła (Abies) - 19, świerk (Picea) - 17. Najcenniejsze i najrzadsze gatunki, które występują w ilości 2 - 3 sztuk, sadzone były zwykle pojedynczo w dwóch różnych miejscach w parku. Robiono tak, aby w przypadku wypadnięcia w jednym miejscu, rośliny miały szansę przetrwania na drugim stanowisku.

W parku występuje również wiele gatunków roślin zielnych: epimedium alpejskie, rannik zimowy, zawilec gajowy, lilia złotogłów, przylaszczka pospolita, pierwiosnka lekarska i wyniosła, marzanka wonna, śnieżyca wiosenna, śnieżyczka przebiśnieg, ciemierniki, lepiężnik różowy, bodziszek, kokoryczki, macierzanka, dzwonki, kosaciec żółty.

W parku można spotkać wiele gatunków ptaków lęgowych oraz pojawiających się w czasie wędrówek wiosennych i jesienno-zimowych. Są wśród nich: dzięcioł zielony, dzięcioł duży, puszczyk, słowik, sójka, czajka, bażant, jerzyk, czyżyk, zięba, drozd.

Park prószkowski zaliczony jest do obiektów chronionych.

Ścieżka

Projekt opisanej niżej ścieżki dydaktycznej uwzględnia walory przyrodnicze, a przede wszystkim osobliwości arboretum. Jej trasa biegnie po istniejących alejach i dróżkach parkowych. Czas przejścia ścieżki wynosi ok. 2,5 godziny.
 

1. Trasę wycieczki rozpoczynamy przy jednej z dwóch zabytkowych bram znajdującej się naprzeciwko przystanku PKS. Przy bramie rosną dwie topole czarne włoskie (Populus nigra `Italica`). Pokrój drzewa jest wąskostożkowy, zwarty, prawie kolumnowy. Dorasta do 25 mwysokości. Topole dobrze znoszą niekorzystne warunki miejskie, bardzo wytrzymałe są na susze. Nie są drzewami długowiecznymi. Najczęściej są sadzone wzdłuż dróg jako drzewo alejowe. Bezpośrednio za bramą znajdują się zabytkowe budynki szkoły i internatu dawnego instytutu pomologicznego. My skręcamy w lewo.

2. Znajdujemy się przed pergolą, na której rozpięta jest mocno rozrośnięta winorośl pachnąca (Vitis odoratissima). To silnie rosnące pnącze pochodzi z Ameryki Środkowej. Wąsy czepne owijają się wokół podpór. Kwitnie w maju - czerwcu, a kwiaty ma drobne, żółtawe, intensywnie, przyjemnie pachnące zwłaszcza wieczorem. Winorośl jest miododajna. Jesienią pnącze przebarwia się pięknie na złotożółto.

3. Pergola prowadzi nas do części parku zwaną skwerem Stolla. Nazwa skwerku upamiętnia pierwszego dyrektora Królewskiego Instytutu Pomologicznego - Gustawa Stolla. O roślinności tego miejsca informują tablice ustawione przy wejściu na skwerek, obok pergoli. Za tablicami rośnie wysoki i szeroko rozrośnięty krzew derenia jadalnego (Cornus mas). Jest to krzew najwcześniej zakwitający - kwiaty pojawiają się już w marcu. Później rozwijają się liście. Liczne czerwone owoce z pestką są jadalne i bogate w witaminy.

4. Dalej idziemy ścieżką parkową, mijamy pusta nieckę niewielkiej sadzawki, skręcamy w prawo i bez trudu rozpoznamy krzew jałowca chińskiego Pfitzera (Juniperus chinensis `Pfitzeriana`). Roślina ta występuje głównie w Chinach, Korei, Japonii. Jałowiec Pfitzera to jałowiec o krzaczastym pokroju. Gałęzie ma długie i szeroko rozpostarte. Wiosną zawiązuje mnóstwo kulistych pączków kwiatowych pylących na żółto. Rosnący w Prószkowie okaz znacznie przekracza 20 m średnicy. Prawdopodobnie jest największy w kraju (za: Z. Mierzejewski)

5. Przechodzimy kilka kroków w prawo i już możemy podziwiać metasekwoję chińską (Metasequoia glyptostroboides). Jest to drzewo reliktowe. Przez wiele lat uważane było za gatunek wymarły. Znaleziono ją w roku 1941 w Chinach. W oligocenie (ok. 38 mln lat temu) lasy z udziałem metasekwoi pokrywały ogromne obszary półkuli północnej. Metasekwoja to szybko rosnące drzewo osiągające 35 - 40 m. Igły ma miękkie i jasnozielone. Jesienią zabarwiają się na kolor czerwono-brązowy i opadają wraz z bocznymi gałązkami po pierwszych silniejszych mrozach. Metasekwoja w parku została posadzona w latach 70.XX w.

Tuż obok metasekwoi rośnie okazały cypryśnik błotny (Taxodium distichum). Jest to rzadkie drzewo iglaste zrzucające na zimę liście i niezdrewniałe boczne gałązki (przedtem zabarwiają się na kolor brunatny). Igły są miękkie, mają długość 2-3 cm. Cypryśnik wytwarza okrągłe szyszki o średnicy 3 cm. Jego ojczyzną jest pd.-wsch. Ameryka Północna, gdzie na bagiennych terenach tworzy rozległe drzewostany. U starych drzew występują korzenie oddechowe (pneumatofory). Okaz w Prószkowie rośnie na suchym stanowisku, być może dlatego mimo wieku - ponad sto lat - nie wytworzył korzeni powietrznych.

6. Idziemy dalej alejką parkową. Niedaleko za cypryśnikiem rośnie cis japoński (Taxus cuspidata) w formie niskiej. Występuje on głównie w Korei i Japonii. Jest to wolno rosnące, długowieczne drzewo. W parku rośnie okaz o wzroście krzewiastym. Dolne części pędów są prawie płożące, górne wznoszą się na wysokość ok. 2 m. Krzew ma szerokość ok. 15 m. Cis ma krótkie igły. Są one trujące, podobnie jak inne części rośliny. Drewno cisa jest twarde, ciężkie, elastyczne. Stosowano je do wyrobu kusz, łuków, grotów strzał. Na tle opisanego krzewu umieszczono fragment pnia skamieniałego (skrystalizowanego) cisa. Jego wiek pracownicy Muzeum Ziemi w Warszawie ocenili na ok. 2 mln lat.

7. Ze skwerku Stolla wychodzimy kierując się na północ. Po przejściu ok. 50 m znajdziemy się w alei z ciekawymi okazami drzew. Po prawej stronie rośnie jeden z najrzadziej spotykanych u nas krzewów - śniegowiec wirginijski (Chionanthus virginicus) zwany też śnieżykwiatem. Gatunek ten pochodzi z Ameryki Pn. W czerwcu tworzy bardzo liczne, delikatne śnieżnobiałe kwiaty. Prószkowski śniegowiec ucierpiał podczas zimy 2005/06 - uschły dwie duże gałęzie.

8. Kilka metrów dalej po lewej stronie rosną magnolie Soulange`a (Magnolia Soulangeana). Są to 3-4 metrowe krzewy. Magnolia ma duże liście długości 12-15 cm, spodem lekko owłosione. Najpiękniej wygląda w kwietniu - maju, gdy kwitnie. Kwiaty magnolii są okazałe, kielichowate, u nasady płatków ciemnoróżowe, przechodzą w biały kolor.

W parku, w pobliżu zabytkowych budynków instytutu, rośnie także magnolia drzewiasta (Magnolia acuminata), tzw. drzewo ogórkowe. Prószkowskie drzewo znacznie przekracza 20 m wysokości. Kwitnie w maju - czerwcu kwiatami zielonkawo-żółtymi, a owoce przypominają lekko wygięty ogórek.

9. Idziemy dalej prosto i nieopodal natykamy się na dwa miłorzęby dwuklapowe (Ginko biloba). W Prószkowie rosną dwa okazy: żeński i męski w formie krzewiastej. Miłorzęby są rozkrzewione od ziemi do kilku metrów wysokości. Mają grube konary. Miłorząb ma liście wachlarzykowate wcięte w środku, opadające na zimę. Jesienią przebarwiają się na żółty kolor. O tej porze roku wydają nasiona - okrągłe, wielkości czereśni, żółte z pestką w środku, które odznaczają się wyjątkowo nieprzyjemnym zapachem. Miłorzęby są żywą skamieniałością. Rosły na Ziemi już w mezozoiku.

10. Idziemy kilka metrów w dalszym ciągu na północ. Na rozstaju parkowych dróg możemy usiąść na ławeczkach pod strączynem żółtym (Cladrastis lutea). Rosną tu trzy wysokie drzewa o gładkim, popielato-szarym pniu. Drewno strączyna jest żółte, liście są bardzo duże do 40 cm, nieparzystopierzastozłożone. Podobnej wielkości są bardzo obfite, białe, miło pachnące kwiaty zwisające w długich kwiatostanach. Strączyn kwitnie w maju - czerwcu.

11. Skręcamy na zachód. Z prawej strony ciągnie się mur, przy którym leżą fragmenty jednego z pomników zdobiących park w okresie międzywojennym. Wzniesiono go ku czci i pamięci nauczycieli i uczniów instytutu poległych w czasie I wojny światowej. Po lewej stronie wiosną kwitną kobierce kwiatów wiosennych: zawilców, ciemierników, przylaszczek, szafirków. Po przejściu ok. 150 m skręcamy w lewo. Przed nami buk purpurowolistny (czerwony) (Fagus sylvatica `Atropunicea`). Jest to odmiana buka pospolitego o wspaniałej, szerokiej koronie. Liście przybierają piękną barwę ciemnopurpurowo-czerwoną. Buk ślicznie wygląda w blasku słońca.

12. Za bukiem skręcamy w lewo. Idziemy ok. 20 m na zachód. Znajdziemy się przy altance parkowej wzniesionej 2 lata temu w miejscu, w którym przed laty była tzw. altana niebieska. Można tu wypocząć. W pobliżu altany licznie rosną złotokapy: alpejski (Laburnum alpinum), zwyczajny (Cytisus laburnum) i Waterera ( Laburnum watereri). Złotokapy są dużymi krzewami. Największą ozdobą złotokapów są złotożółte kwiaty zebrane w groniaste, zwisające kwiatostany. Nadają one roślinie niepowtarzalny urok. Krzewy te kwitną (w zależności od gatunku) od początku maja do końca czerwca. Kwiaty złotokapu alpejskiego pachną. W okresie kwitnienia złotokapów zakątki, w których one rosną, wyglądają zachwycająco.

13. Po krótkim odpoczynku udajemy się na wschód. Mijamy wyschnięty staw parkowy. W niecce posadzono różne gatunki azalii, których wcześniej w parku nie było. Zachował się krótki fragment dróżki w formie schodów. Po ok. 100 m zobaczymy rozległą polanę, na krańcach której rosną okazałe buki zwyczajne (Fagus sylvatica). Te duże piękne drzewa mają grube, gładkie popielatoszare pnie. Liście buka są pojedyncze, jajowato wydłużone, lekko ząbkowane. Jesienią przebarwiają się na kolor żółty, brązowy, czerwony. Często suche liście pozostają na drzewach do wiosny. Owoce buka to orzeszki zwane bukwią.

W tym miejscu w parku rośnie kilka okazałych buków. Jeden zaliczony jest do pomników przyrody. Liczy on około 200 lat, obwód pnia wynosi 530 cm. Aż 5 osób musi się wziąć za ręce, żeby objąć pień.

14. Cofamy się kilka metrów wstecz. Przy strączynach żółtych (przystanek 10) skręcamy na zachód. Idziemy aleją dębową - drzewa w obwodzie mają 2,60 m do 2,90m. Z lewej strony, za dębami widać sad brzoskwiniowy. Na końcu alei dębowej skręcamy w lewo. Około 10 m dalej spostrzegawczy obserwator zauważy ciekawą roślinę z Ameryki Pn., rosnącą podobnie jak bluszcz. Jest to sumak pnący (Rhus radicans). Roślina ta nie ma żadnej podpory, jest to pnącze oplątujące drzewo korzeniami czepnymi. Liście ma trójlistkowe jajowate. Jesienią przebarwiają się na kolor szkarłatnopomarańczowy. Nie wolno dotykać sumaka pnącego, bo kontakt z liśćmi, a zwłaszcza sokiem rośliny, wywołuje bolesne oparzenia.

15. Idziemy jeszcze ok. 10 m na południe, a potem skręcamy w kierunku północno-zachodnim (ok. 25 m). Jesteśmy nad stawem parkowym, otoczonym solidną drewnianą barierką. Lustro wody jest pokryte rzęsą wodną. Nad stawem od wielu lat leży wiatrołom - pień robinii akacjowej (Robinia pseudoacacia). Powalone drzewo nie jest martwe. Co roku wiosną zazieleniają się gałęzie korony drzewa. W okolicy stawu bez trudu można spotkać żaby trawne. Wczesną wiosną w stawie odbywają się żabie gody. Łatwo wtedy zaobserwować przy brzegu żabi skrzek. Żaba trawna zręcznie skacze. Żywi się owadami i ich larwami, pająkami, ślimakami, stonogami.

16. Około 30 m od stawu, tuż przed rozstajem alejek rosną cztery ciekawe drzewa: sosna czarna (Pinus nigra), choina różnoigłowa (Tsuga diversifolia), żywotnik olbrzymi (Thuja plicata `Gigantea`) i jodła olbrzymia (Abies grandis).

Sosna czarna korę na pniach i konarach ma ciemną, prawie czarną, spękaną i łuszczącą się. Jest bardzo odporna na mrozy i zanieczyszczenia atmosfery. Dorasta do 40-45 m. Ma igły ostre, twarde, sztywne, długości ok. 13 cm, po 2 w pęczkach. Szyszki sosny czarnej są dość duże, twarde.

Choina różnoigłowa ma drobne, krótkie, ciemnozielone, gęste igły. Rodzi malutkie, pękate szyszeczki. Choina różnoigłowa w naszym parku jest słabo wyeksponowana. Żywotnik olbrzymi to najwyższy gatunek żywotnika. W swej ojczyźnie - Ameryce Pn. dorasta do 60 m. Jest długowiecznym drzewem, ma cenne, bardzo twarde drewno. Gałązki na zimę w ogóle nie brązowieją. Są przez cały rok ciemnozielone. Rośnie szybko, znosi nawet duże zacienienie. Lubi stanowiska wilgotne - wtedy dolne, zwisające gałęzie łatwo się ukorzeniają.

Jodła olbrzymia występuje w pd.-zach. Kanadzie i zach. części USA. Tam dorasta nawet do wysokości 100m. W prószkowskim parku jest najwyższym drzewem iglastym. Jodła olbrzymia ma liczne ciemnozielone igły długości 5-6 cm z białymi paskami od spodu. Szyszki mają ok. 10 cm długości.

17. Na rozstaju alejek parkowych skręcamy w lewo. Po przejściu ok. 50 m po prawej stronie zobaczyć można zwisające liany. To dławisz okrągłolistny (Celastrus orbiculatus) - roślina pochodząca z Azji. Pnącze to "wspina się" na wysokość 12- 15 m. Jest mrozoodporne. Ma liście dł. 5-8 cm, drobne kwiaty i małe, okrągłe, żółte owoce. W parku kilka drzew oplątanych jest przez dławisza, w tym młody grab.
 

18. Idziemy dalej w tym samym kierunku. Droga wyraźnie obniża się w dół. Na kolejnym rozstaju dróg rosną kasztany jadalne (Castanea sativa). Naturalnie rosną w pd. Europie, na Kaukazie, wybrzeżach Morza Kaspijskiego. Kasztan jadalny to drzewo do 20 m wysokości o szerokiej koronie. Liście są pojedyncze, jajowate, do 20 cm długości. Jesienią zabarwiają się na żółtobrązowo. Owocem kasztana jadalnego jest słodkawy orzech schowany w okrywie mocno kolczastej. Okrywy pękają po dojrzeniu. Zawierają 2-3 orzechy.

19. Podążamy w kierunku południowo-zachodnim ok. 100 m. Po obu stronach alei dostrzec można na ziemi i na drzewach cieniolubne, zimozielone pnącze - bluszcz pospolity (Hedera helix). Przy rozwidleniu drogi skręcamy w lewo. Idąc ścieżką po łuku napotykamy klony z Kanady. Są to: klon srebrzysty (Acer saccharinum) i klon cukrowy (Acer saccharum).

Klon srebrzysty ma dwubarwne liście, spód jest srebrzystobiały, góra zielona. Kwiaty rozwijają się w końcu marca i w kwietniu przed liśćmi. W parku ten klon jest mocno zaatakowany przez jemiołę pospolitą (Viscum album).

Klon cukrowy ma liście podobne do klonu pospolitego. Jesienią u nas zabarwia się zwykle na żółto, a w swojej ojczyźnie - od żółtego do szkarłatnego. Czerwony, jesienny liść tego klonu jest herbem Kanady. Posiada cenne drewno, a wiosną z nacinanych pni otrzymuje się syrop klonowy.

20. Idziemy na wschód. Widzimy drzewa o potężnych konarach, to dęby (Quercus). W parku rośnie wiele gatunków dębów. Zobaczyć je możemy po prawej i lewej stronie alei, na której się znajdujemy. Do najciekawszych, najrzadziej spotykanych w Polsce należy dąb błotny (Quercus palustris). Rośnie on na wilgotnych terenach wsch. USA. Ma charakterystyczne duże liście długości 10-12 cm, bardzo głęboko wycinane, siedmioklapowe. Jesienią zabarwiają się na czerwonobrąowo. Owoce są niewielkie o średnicy 1-1,5 cm. Drzewo rosnące w naszym parku ma zdeformowaną koronę. Kilka lat temu silna wichura wyłamała 1/3 górnej części pnia i korony.

Drzewem unikatowym jest też dąb kasztanolistny (Quercus castaneifolia) pochodzący z Kaukazu. Liście ma on duże, lancetowato wydłużone do 20 cm długości, o brzegach ząbkowanych. Na pierwszy rzut oka przypomina kasztan jadalny. Rzadko spotykane są także: dąb czarny (Quercus velutina), dąb omszony (Quercus lanuginosa) i dąb węgierski (Quercus conferta). Bogactwo dębów w arboretum najłatwiej zauważyć jesienią, gdy pod nogami leżą ich liście różnych kształtów, w kolorach od żółtego przez czerwień do brązu.

Wychodzimy z parku przez najbliższą napotkaną bramę. Skręcamy w lewo. Idąc prosto, dochodzimy do drogi Opole - Prószków. Do przystanku PKS skręcamy w prawo (ok.150 m). Do parkingu - w lewo (ok. 200 m). Wzdłuż szosy biegnie bezpieczny chodnik.

Bibliografia

• Aas Gregor, Riedmiller Andreas, Drzewa. Rozpoznawanie i oznaczanie liściastych i iglastych drzew Europy, Warszawa 1995


• Dermek Aurel, Pilat Albert, Poznajemy grzyby, Wrocław 1990


• Duchnowska-Syguła Dagmara, Duniec Krzysztof, Przewodnik turystyczny po Gminie Prószków, Prószków 2004


• Heinrich Erhard, Pawełczak Andrzej, Zarys dziejów Prószkowa, Prószków 2000


• Mierzejewski Zenobiusz, Park arboretum w Prószkowie, Opole 2001


• Muenker Bertram, Kwiaty polne i leśne, Warszawa 1998Pokorny Jaromir, Drzewa znane i mniej znane, Warszawa 1992


• Spałek Krzysztof, Park w Prószkowie, [w:] "Gazeta Wyborcza. Gazeta w Opolu", nr 134, s. 5


• http://www.zielonagmina.pl , czerwiec 2006

Uwagi

Infrastruktura: W wielu miejscach w parku są drewniane, dość solidne ławki. Przy większości ławek ustawiono kosze na śmieci. Na północnych obrzeżach parku, przy szkole, jest parking. Można tam bezpiecznie zostawić samochód. W pobliżu buka czerwonego (Przystanek nr 11) znajdują się trzy ziemne korty tenisowe. Inne obiekty sportowe: boiska, bieżnie, skocznie mieszczą na terenie przylegającego do parku zespołu szkół. Są dostępne, gdy nie ma na nich zajęć. Niestety, w parku nie ma toalet.

Mocne strony parku: W arboretum rośnie wiele drzew i krzewów egzotycznych i rzadko spotykanych. Park jest atrakcyjny dla turystów o każdej porze roku. Zwiedzanie i orientację ułatwiają tablice informacyjne na skwerku Stolla, plan parku oraz oznakowanie cenniejszych okazów przyrodniczych. Park stwarza doskonałe warunki do wypoczynku.

Słabe strony parku: Najbliższe obiekty gastronomiczne są oddalone o ok. 1,5 km. Miejscami ogrodzenie parku z metalowej siatki jest dość zniszczone. W parku czasem dochodzi do dewastacji miejsc wypoczynkowych, dlatego konieczna jest naprawa istniejących bram. Sytuację w tym względzie może poprawić całodobowy dozór. Ścinanie i usuwanie suchych i połamanych konarów drzew i krzewów oraz wiatrołomów odbywa się niesystematycznie. Miejscami park jest zachwaszczony samosiejkami drzew. Jesienią większość alejek nie jest wygrabiona - zalegają na nich liście. Konieczne wydaje się zatrudnienie więcej niż jednego ogrodnika. Negatywny wpływ na stan parku mają także czynniki atmosferyczne: długotrwałe susze, mroźne zimy, wichury. Na obniżenie poziomu wód gruntowych ma wpływ pobliska kopalnia odkrywkowa wapienia. Odbija się to niekorzystnie na kondycji roślin wymagających stanowisk podmokłych.

Autorzy

Autorem pierwotnej wersji opisu parku powstałej w ramach projektu "Parki i ogrody oczami młodzieży" jest:
Publiczna Szkoła Podstawowa im. B. Koraszewskiego
Szkolna 6
46-060 Prószków
e-mail: pspproszkow@poczta.onet.pl
Opiekun grupy:
Teresa Smoleń 

Autorzy opisu:
Uczniowie klasy V: Katarzyna Citko, Aleksandra Pasternak, Nikola Janczak, Józefina Mąka, Karolina Trela, Aleksandra Simińska i Michalina Smoleń z klasy IIa. Marcin Galus, Jacek Kot, Denis Kaźmierz brali udzial w I fazie projektu.

Współpracujacy nauczyciele:
W realizację projektu zaangażowali się nauczyciele: mgr Irena Bok i mgr Kazimierz Janczak.

Podziękowania:
Serdecznie dziękujemy
- Za cenne i ciekawe informacje o arboretum panu mgr. inż. Zenobiuszowi Mierzejewskiemu, autorowi albumu "Park arboretum w Prószkowie
- Za udostępnienie informacji o przedwojennej architekturze parkowej w Prószkowie panu Markowi Zgodzie pracownikowi Zespołu Szkół w Prószkowie
- Za życzliwe wsparcie Rodzicom uczniów, którzy aktywnie pracowali w projekcie

Ładowanie danych ...