Historia

Wieś Zduny do końca XVIII w. wchodziła w skład dóbr arcybiskupów gnieźnieńskich, tzn. Księstwa Łowickiego. Nie było tu własności szlacheckiej, a zatem dworów i folwarków. W latach 1829-38 zniesiono w Księstwie Łowickim pańszczyznę, co znacznie poprawiło sytuację materialną włościan i przyczyniło się do rozwarstwienia majątkowego, a w końcu XIX wieku nawet do powstania chłopskich folwarków. Tak zapewne powstał też folwark Dąbrowa. Powstał on prawdopodobnie w wyniku odłączenia od dóbr Zduny niewielkiego obszaru położonego na zachodnim skraju tej miejscowości. Nastąpiło to na przełomie XIX i XX wieku. Wiadomo, że na początku XX wieku istniał tu mały folwark, którym zostali obdarowani za swoje zasługi w pierwszej wojnie światowej Krzywicki i Chrzanowski. Z początku XX wieku pochodzi prawdopodobnie dwór i nieliczne budynki gospodarcze w bezpośrednim sąsiedztwie tego dworu.

Nowy rozdział w historii tego folwarku rozpoczął się w 1929 roku, kiedy została tu założona szkoła rolnicza. Początkowo była to jednoroczna szkoła żeńska. W latach 30. szkoła zaczęła się rozrastać. Wybudowano m.in. nowy budynek szkoły (obecnie internat), wzniesiono cześć obecnie istniejących zabudowań gospodarczych m.in. stodołę, wyróżniającą się spośród pozostałych budynków swoja architekturą. Nauki w szkole nie przerwano nawet w okresie okupacji, prowadzono ją oczywiście w konspiracji. W okresie okupacji przebywali tu krótko, Maria Dąbrowska i Jerzy Zawiejski, duże zasługi dla rozwoju istniejącego tu Zespołu Szkół Rolniczych mają Leokadia i Kazimierz Wyszomirscy autorzy książki pod tytułem "Dąbrowa Zduńska żyła pracą i pieśnią".

Przyroda

Główna oś założenia jest prostopadła do wspomnianej wyżej drogi dojazdowej. Stanowi ją szeroka aleja obsadzona obustronnie niskim żywopłotem ze śliwy, za którym rosną w rzędach klony. Za rzędem klonów rosną kępy derenia białego i śliwy wiśniowej. Przed częścią frontową szkoły rolniczej znajduje się mały kwietnik, po bokach którego rosną: cisy, żywotniki i jałowiec chiński. Na południe od głównej osi widokowej za rzędem klonów znajduje się trawnik, na którym rosną „luźno” świerki srebrzyste i wierzby płaczące. W rogach tego czworoboku rosną krzewy: jaśminowiec, suchodrzew i inne. Trawnik podzielony jest na trzy części przez dwie ścieżki.

Przy części frontowej budynków, stojących w południowej części założenia, rośnie duży klon srebrzysty, a za budynkami stoją topole włoskie. W opisywanej części założenia istnieje jeszcze jedna oś, prostopadła do wspomnianej wyżej i równoległa do drogi dojazdowej. Po zachodniej stronie tej alejki znajdują się chodniki, przy których rosną m.in.: topole czarne w odmianie włoskiej (na przedłużeniu osi głównej), oraz klony i żywotniki. Przed zachodnią elewacją szkoły rolniczej leży nieduży trawnik, na którym rośnie kilka żywotników o pokroju kolumnowym. Przed frontem LO, po obu stronach głównego wejścia rosną ozdobne odmiany śliwy. Na zachód od drogi dojazdowej mieści się: część gospodarcza ZSR, internat i zabudowania dawnego folwarku, dwór i zieleń przy nim.

Dwór w Zdunach- Dąbrowie jest małym parterowym, murowanym budynkiem. Główne wejście znajduje się w południowo zachodnim rogu dworu. Wśród drzew dominują tu robinie, brzozy oraz klony, rosną także świerki. Wśród krzewów spotyka się: suchodrzew, śnieguliczkę, lilak, tawułę. Ta część parku oraz zabudowania gospodarcze ogrodzone są metalową siatką. Park przyszkolny w Zdunach-Dąbrowie jest młodym założeniem ogrodowym. Najstarsze drzewa rosnące w pobliżu dworu pochodzą z początku XX w.

Przeważająca większość drzew i krzewów pochodzi z okresu powojennego. Obecny kształt nadany został w latach 60. Niewiele wiadomo o roślinności, która znajdowała się na terenie dzisiejszego parku na początku naszego stulecia. Możemy przypuszczać, że była ona znacznie skromniejsza i w przeszłości nie istniało tu żadne założenie ogrodowe. Mały dworek otaczało zapewne kilka „luźno” rosnących drzew i kęp krzewów. Dopiero od lat 30-tych naszego stulecia, wraz z powstaniem szkoły rolniczej, otoczenie dworu i budynków szkolnych zaczęło się zmieniać, aby przyjąć kształt, jaki posiada obecnie. Głównym projektantem i wykonawcą obecnego założenia był p. Setory, były dyrektor Technikum Ogrodniczego. Park w Zdunach-Dąbrowie leży na ziemi łowickiej. Ta nieduża kępa wysokiej zieleni urozmaica monotonny, rolniczy krajobraz tego regionu. Park stanowi także miłe otoczenie dla istniejących tu szkół. Wykaz gatunkowy drzew i krzewów występujących na terenie parku:

Drzewa iglaste

• Cis pospolity


• Cyprysik groszkowy


• Jodła pospolita


• Świerk pospolity


• Świerk kłujący


• Żywotnik wschodni


• Żywotnik zachodni


• Żywotnik zachodni (odm. karłowata)


• Żywotnik zachodni (odm. kolumnowa)

Drzewa liściaste

• Brzoza brodawkowata


• Glediczja trójcieniowa


• Grusza pospolita


• Jarząb pospolity


• Jarząb szwedzki


• Jesion wyniosły


• Kasztanowiec biały


• Kasztanowiec czerwony


• Klon jawor


• Klon jesionolistny


• Klon pospolity


• Klon srebrzysty


• Morwa biała


• Lipa drobnolistna


• Lipa szerokolistna


• Orzech włoski


• Robinia akacjowa


• Śliwa wiśniowa


• Topola kanadyjska


• Topola osika


• Topola Simona (odm. stożkowa)


• Topola czarna (odm. włoska)


• Wierzba biała (odm. zwisła)


• Wiśnia wonna

Krzewy liściaste

• Berberys Thunberga


• Dereń biały


• Forsycja pośrednia


• Jaśminowiec Lemoine’a


• Jaśminowiec panieński


• Jaśminowiec wonny


• Karagana syberyjska


• Lilak pospolity


• Leszczyna pospolita


• Ligustr pospolity


• Perukowiec podolski


• Pęcherznica kalinolistna


• Pięciornik krzewiasty


• Porzeczka alpejska


• Porzeczka czarna


• Róża dzika


• Róża pomarszczona


• Suchodrzew tatarski


• Śnieguliczka biała


• Tawuła van Houttea


• Tawuła japońska (odm. wielkolistna)


• Tawuła Menziesa


• Tamaryszek pięciopręcikowy

Krzewy iglaste

• Jałowiec chiński


• Jałowiec pospolity


• Jałowiec sabiński

Ścieżka

Wchodzimy do parku. Idziemy główną alejką przed siebie. Po drodze mijamy tabliczkę informującą nas, iż park ten jest „prawem chroniony”. Jest to pierwsze miejsce w którym należy się zatrzymać i przeczytać informacje na temat ochrony tego parku. Idziemy dalej. Po lewej stronie znajduje się drzewo – bardzo pochyła lipa szerokolistna. Drzewo ma w kilku miejscach zerwaną korę. Park znajduje się w pobliżu szkół ponadgimnazjalnych i uczniowie często próbują wspinać się na to drzewo, przez co kora niszczy się. Idziemy dalej prosto. Po lewej stronie widzimy pomnik w postaci kamienia. Znalazł się tam, aby uczcić pamięć o Krystynie Idzikowskiej. Na kamieniu tym widnieje napis „Krysi Idzikowskiej ur. 1921 r. w Wiskienicy Dolnej. Absolwentce Tajnej Komisji Matur w Dąbrowie…”

Pomnik ozdobiony jest kwiatami i ogrodzony niskim metalowym płotkiem. Po chwili zadumy ruszamy dalej. Teraz zatrzymujemy się przy drzewie, które urzeka nas swym wyglądem. Jest to klon pospolity. Ma on niezwykle ciekawie rozrośnięte konary które mogą przypominać kaktusa. Następnie skręcamy dwa razy w prawo. Po przejściu dalej kilku metrów skręcamy w wąską dróżkę. Widzimy tam mnóstwo śmieci: papierków, butelek i innych rzeczy. Widok ten jest szokujący. Jak można tak śmiecić, szczególnie w chronionym parku…?

Uwagi

Nasze wnioski: Różnorodność gatunkowa drzew i krzewów: Nasz park jest miejscem, w którym występuje 59 gatunków drzew i krzewów, w tym: 7 gatunków drzew iglastych, 24 gatunki drzew liściastych, 3 gatunki krzewów iglastych, 23 gatunki krzewów liściastych. Nasz park ma więc dużą różnorodność gatunkową drzew i krzewów. Stan drzew i krzewów: Drzewa i krzewy w naszym parku są w stanie dobrym. Są pielęgnowane przez pracowników i uczniów szkół mieszczących się na terenie parku. Nie widać wyraźnych oznak chorób drzew i krzewów.

Dendrologiczna wartość parku: W parku znajduje się wiele oryginalnych gatunków drzew i krzewów, co można zauważyć na zdjęciach parku dołączonych przez nas do pracy.

Nasz park jest bardzo ładny i zróżnicowany pod względem gatunków drzew i krzewów. Niewątpliwie jedną z największych jego wad jest to, że zajmuje on bardzo małą powierzchnię. Z jednego końca parku z łatwością można dostrzec jego drugi koniec. Na terenie parku znajdują się tylko dwie duże brukowane alejki, przy których zauważyć można latarnie oraz dużo nowych, zielonych koszy. Wadą jest również to, że są tylko dwie ławki w kiepskim stanie. W parku najczęściej zauważyć można ludzi spacerujących ze swymi zwierzętami. Odstraszać mogą garaże i budynki mieszkalne znajdujące się na terenie parku, które są bardzo zaniedbane. Pomimo tych wszystkich wad jest to jedyny park w naszej najbliższej okolicy i chociaż jest mały, lubimy do niego przychodzić i spędzać w nim czas.

Autorzy

Autorem pierwotnej wersji opisu parku powstałej w ramach projektu "Parki i ogrody oczami młodzieży" jest:
Gimnazjum w Nowych Zdunach
Nowe Zduny 88
99-440 Zduny
e-mail: gp-zduny@wp.pl
Opiekun grupy:
Renata Kubiak 

Autorzy opisu:
Aleksandra Krajewska, Justyna Wójcik, Monika Żyto - uczennice klasy IIIc.

Podziękowania:
Pan Cezary Dzierżek, Starosta Łowicki – podziękowanie za udostępnienie przez podległy Panu wydział dokumentów dotyczących historii parku w Zduńskiej Dąbrowie. Dokumenty te w znaczący sposób pomogły nam w napisaniu pracy na temat tegoż parku.
Pan Jarosław Kwiatkowski, Wójt Gminy Zduny, serdecznie podziękowania dla pracowników Urzędu Gminy za udostępnienie mapy Zdun. Mapa ta jest jednym z elementów pracy dotyczącej parku w Zduńskiej Dąbrowie i bez niej praca nie byłaby pełna.
Pani Renata Kubiak, nauczycielka biologii w Gimnazjum Publicznym w Nowych Zdunach - serdecznie dziękujemy za opiekę i cenne wskazówki znacznie ułatwiające nam pracę, która bez Pani pomocy nie byłaby właściwie ukierunkowana.
 

Ładowanie danych ...