Park podworski w Nędzerzewie


Województwo: łódzkie

Powiat: łęczycki

Nędzerzew to wieś w gminie Witonia w powiecie łęczyckim. Znajduje się około 10 km na północny wschód od Łęczycy, przy krawędzi Pradoliny Warszawsko-Berlińskiej, na północnym brzegu Bzury. Park o ogólnej powierzchni 4 ha, położony jest w centrum Nędzerzewa. Do chwili obecnej przetrwał jego pierwotny układ kompozycyjny. Ogólny kształt parku zbliżony jest do prostokąta z przebiegającą pośrodku, dobrze zachowaną drogą brukową. Po obu stronach tej drogi rosną skupiny drzew i krzewów. Na osi tej drogi znajduje się również rozległa polana trawnikowa służąca częściowo jako boisko, a głównie jako pastwisko. Na skraju tej polany rośnie piękny potężny okaz kasztanowca o obwodzie 3,67 cm. Północną i zachodnią granicę parku stanowią drogi, wschodnią pola uprawne a południową rów i zagajnik olszowy, za którym rozciągają się potężne łąki doliny Bzury. Niewątpliwe największym atutem nędzerzewskiego parku są trzy stawy oddzielone od siebie groblami, pod którymi swobodnie przepływa woda. Ze względu na dość czystą wodę jest to ulubione miejsce wypoczynku miejscowych wędkarzy. Park objęty jest ochroną konserwatorską, uchwałą Rady Gminy z 1991 roku ustanowiony parkiem wiejskim wraz w parkami w – Gledzianowie (park dworski, krajobrazowy z II poł. XIX w.) oraz Gledzianówka (park dworski, krajobrazowy z przełomu XVIII w. i XIX w.)

Historia

Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z 1388 roku jako wieś szlachecka. „Według Liber Beneficiorum Laskiego (2,488) Nędzerzew dawał dziesięcinę z łanów falwarcznych probostwu w Witonii, z łanów kmiecych wikariuszom kolegiaty łęczyckiej. W 1576 r. wieś ta była własnością Jana Puczki, miała 4 łany kmiece, 1 karczmę i 8 kolonistów (wg Regestrów Podatkowych, wyd. A. Pawiński Wielkopolska, II, 86). W 1827 r. w Nędzerzewie było 16 domów i 124 mieszkańców (wg Tabeli Miast, Wsi i Osad Królestwa Polskiego). Pod koniec XIX w. Nędzerzew należał do powiatu łęczyckiego, zaś gmina i parafia mieściły się w Witoni. Folwark Nędzerzew miał 12 domów i 138 mieszkańców. Na ogólną powierzchnię 619 mórg przypadało tutaj 566 mórg ziemi ornej i 34 morgi łąk i pastwisk. Ziemi należącej do osadników było 17 mórg” [Piosik B., Szubska G].
Zabytkowy Park w Nędzerzewie został założony w drugiej połowie XIX wieku. Według respondentów urodzonych i zamieszkujących stale tę okolicę, pierwszym właścicielem dworu i parku (wówczas majątku o powierzchni 14 włók) był p. Starzyński. Następnie przeszedł on w posiadanie p. Leona Kittla (którego mauzoleum znajduje się na cmentarzu w Witonii). Od 1939 roku majątkiem w Nędzerzewie zarządzał Niemiec, potem Szwed (nazwiska obu właścicieli nie są jednak znane). Po zakończeniu działań wojennych majątek rozparcelowano. Park i dwór przejął Państwowy Fundusz Ziemi. W budynku dworu ulokowano czteroklasową szkołę podstawową oraz częściowo wprowadzono do niego lokatorów, byłych pracowników majątku. Dwór był stary (około 300-letni), modrzewiowy. W okresie użytkowania przez szkołę dwukrotnie się palił (pierwszy pożar w 1955 roku, drugi w 1970 roku). Po ostatnim pożarze, na początku lat 70-tych, resztki dworu rozebrano, podobnie jak i stojące w pobliżu zabudowania – dom rządcy, mleczarnię. Obecnie park ze stawami stanowi własność Skarbu Państwa i użytkowany jest przez mieszkańców wsi.

Przyroda

Najstarszą grupą drzew na terenie parku w Nędzerzewie stanowią okazy około 100-letnie, reprezentowane przez stosunkowo małą ilość gatunków. Wśród drzew liściastych na terenie kompleksu parkowego spotkać można:


  • klony (polny, jesionolistny, zwyczajny),
     

  • kasztanowiec zwyczajny,
     

  • olszę czarną,
     

  • brzozę brodawkowatą,
     

  • grab zwyczajny,
     

  • morwę białą,
     

  • jesion wyniosły,
     

  • dąb szypułkowy,
     

  • lipy (drobnolistna, szerokolistna),
     

  • wiąz polny, którego najcenniejsze okazy (rosnące na terenie gminy), znajdują się właśnie w Nędzerzewie. Drzewa iglaste są reprezentowane przez:
     

  • modrzew europejski,
     

  • sosnę czarną,
     

  • sosnę zwyczajną.

Zwarte grupy starodrzewu mają bardzo duże znaczenie krajobrazowe i biocenotyczne, jako czynniki regulujący klimat i miejsce gnieżdżenia się dzikiego ptactwa, pożytecznego dla rolnictwa na terenie ubogim w lasy. Na południe od parku rozciągają się piękne widoki na nieco niżej położone łąki nadbzurzańskie.

Autorzy


Autorem pierwotnej wersji opisu parku powstałej w ramach projektu "Parki i ogrody oczami młodzieży" jest:
Gimnazjum Publiczne w Witonii
99-335 Witonia
Opiekun grupy:
Aleksandra Czekalska 
Autorzy opisu:
Natalia Przybysz i Joanna Kowalska
Współpracujacy nauczyciele:
 
 

Tagi


Wyszukiwarka

Wyszukiwarka


Kontakt

(to jest kontakt w sprawie tej strony internetowej, a nie kontakt do zarządcy parku) 

Nazwa organizacji
Ośrodek Działań Ekologicznych "Źródła"
Adres organizacji
90-602 Łódź, ul. Zielona 27
Telefon do organizacji
42 632 8118
Adres www organizacji
www.zrodla.org

 
 


Newsletter

wpisz swój e-mail aby otrzymywać informacje o naszych działaniach

Wyślij



© 2010 Ośrodek Działań Ekologicznych "Źródła" | Dzień Pustej Klasy | zielone szkoły | oszczędzajmy wodę | edukacja globalna | Kalendarz świąt ekologicznych