Potulice (do XVIII wieku Kantowo) – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie nakielskim, w gminie Nakło nad Notecią.
Park w Potulicach został założony pod koniec XVIII w. przez hrabiego Michała Bonawenturę Potulickiego. Około 1880 r. park został znacznie powiększony i upiększony przez hr. Kazimierza Wojciecha Potulickiego. W kolejnych latach systematycznie powiększano jego teren, aż osiągnięto wielkość ok. 60 ha.
Park utrzymywany był w stylu krajobrazowego parku angielskiego. Przed frontem pałacu znajdował się podjazd otoczony rozległymi trawnikami, dodatkowo ozdobionymi linią niskich żywopłotów we francuskim stylu. W środkowej części podjazdu znajdowała się fontanna z okrągłym basenem. Elewacja tylna pałacu posiadała funkcjonalne połączenie z tarasami znajdującymi się na wewnętrznym dziedzińcu, ograniczonym wschodnim skrzydłem. Dodatkowo zieleń tarasów urozmaicano niewielką architekturą ogrodową, sadzawkami i fontannami.
Nie wiadomo kiedy dokładnie powstał pałac, gdyż budowany był etapami. Przyjmuje się, że zbudowano go pomiędzy rokiem 1854 a 1880. Projektantami pałacu i kaplicy byli Leander Marconi, Henryk Marconi i Stanisław Hebanowski.
Pałac został zaprojektowany w modnym ówcześnie stylu angielskiego neogotyku z elementami renesansowymi i składał się z 3 zasadniczych części:
1) dwupiętrowego budynku głównego z tarasem nad głównym wejściem wspartym czterema kolumnami
2) jednopiętrowego skrzydła wschodniego, załamanego pod kątem prostym,
3) oraz kwadratowej wieży umieszczonej w narożniku drugiej części budynku. [www.potulice.pl]
Za czasów hr. Anieli Potulickiej, do parku wprowadzono leśne zwierzęta oraz bażanty z własnych bażanciarni. Gdy park był własnością Seminarium pobudowano tu dodatkowo wspaniałą oranżerię, słynącą z pięknych okazów roślinnych.
W czasie II wojny światowej poważnie ucierpiał drzewostan parku, a charakterystyczne cechy parku angielskiego zostały niemal całkowicie zatarte. Pierwszym etapem jego zniszczenia była budowa hitlerowskiego obozu zbiorczego, a potem obozu pracy. Drewniany budulec pozyskiwano z okolicznego parku. Następnie już po wojnie dokonano znacznej wycinki drzew w okresie budowy potulickiego osiedla mieszkaniowego. W zasadzie do dzisiaj z dawnej kompozycji parkowej pozostały dwie aleje dojazdowe do pałacu. Jedna lipowa licząca około 400 metrów, biegnąca z południa od szosy Nakło - Bydgoszcz na północ i tworząca oś widokową oraz aleja kasztanowców o długości około 100 m biegnąca z zachodu na wschód. Obecna powierzchnia parku jest kilkakrotnie mniejsza od pierwotnej, liczy niespełna 15 ha. Znajdziemy w nim stare kasztanowce, lipy, dęby i graby, a wśród nich 7 pomników przyrody:
• 2 dęby szypułkowe o obwodzie w pierśnicy 490 i 400 cm
• dąb czerwony o obwodzie w pierśnicy 320 cm
• 2 buki zwyczajne o obwodzie w pierśnicy 350 i 360 cm
• robinia grochodrzew o obwodzie w pierśnicy 285 cm
• klon zwyczajny o obwodzie w pierśnicy 390 cm
Na wschodnim skraju parku mieści się kościół wybudowany w 1868 r. jako kaplica pałacowa w stylu późnoklasycystycznym, w krypcie której znajduje się grobowiec rodziny Potulickich.
Bibliografia
- Łaniecki S., Pałace, dwory i folwarki powiatu nakielskiego, Sępólno Kraj.- Nakło n. Notecią, 2005
- www.naklo.pl
- www.potulice.pl
- www.odznaka.kuj-pom.bydgoszcz.pttk.pl
Ładowanie danych ...