Województwo: mazowieckie
Powiat: ostrowski
Ostrów Mazowiecka jest położona we wschodniej części Mazowsza w odległości 90 km od Warszawy i 91 km od Białegostoku na historycznym trakcie z Warszawy do Wilna. Dzisiaj przebiegają tu ważne szlaki komunikacyjne:
- znaczeniu międzynarodowym - droga ekspresowa E-18 z Warszawy do Białegostoku, a dalej na Litwę i Białoruś
- znaczeniu krajowym - z Warszawy do Augustowa i Suwałk drogi 50 i 60
- znaczeniu regionalnym - droga 667 do Łomży i Siedlec oraz 627 do Ostrołęki.
Geograficznie miasto wchodzi w skład Niżu Polskiego w ramach mezoregionu Międzyrzeca Łomżyńskiego. Teren miasta i okolicy płaski, o przeciętnej wysokości 110-120 m n.p.m. Dominują tu gleby o słabej klasie bonitacyjnej, nieopłacalne dla produkcji rolniczej. Tradycyjnie osadnictwo związane tu było z gospodarką leśną Puszczy Białej, której pozostałości otaczają miasto od strony południowej i zachodniej. Miasto o powierzchni 22 km2 zamieszkiwane jest przez ponad 23 tys. mieszkańców. Miasto wraz z sąsiednimi gminami: Stary Lubotyń, Wąsewo, Ostrów Mazowiecka (gmina wiejska), Andrzejewo, Zaręby Kościelne, Szulborze Wielkie, Boguty-Piank, Nur, Małkinia Górna, Brok tworzą powiat ostrowski. Tradycja historyczna, funkcja administracyjna i potencjał miasta czyni je silnym centrum usługowym i administracyjnym wschodniego Mazowsza.
Panujący tu klimat, charakteryzujący się dobrymi warunkami klimatycznymi i solarnymi o dużej czystości powietrza, a także bakteriobójcze działanie fitocydów kwalifikują teren miasta jako niezwykle korzystny dla funkcji rekreacyjnych.
Na terenie miasta znajduje się szereg zabytków architektury, co zwiększa jego atrakcyjność turystyczną.
Historia
Park wokół stawu został założony przez naczelnika powiatu Ignatija Łojko w latach 1874-1875. Wcześniej w tym miejscu znajdowała się sadzawka, pamiętająca jeszcze czasy dworów książęcego i królewskiego. Obecnie właścicielem parku jest Miasto Ostrów Mazowiecka reprezentowanym przez Burmistrza Miasta - Mieczysława Szymalskiego.
Park pełni funkcje rekreacyjną. Od kilku lat odbywają się w nim imprezy organizowane między innymi przez Miejski Dom Kultury.
W przyszłości na terenie przylegającym do parku powstanie Centrum Kultury i Rekreacji - Za Stawem. Składać się ono będzie z następujących obiektów:
1. obiekt sportowy z halą sportową i krytym basenem,
2. pawilon gastronomiczny,
3. amfiteatr z pawilonami handlowo - usługowymi,
4. budynek domu kultury z muzeum i biblioteką,
5. budynek szkoły wyższej,
6. kampus studencki.
Przyroda
W parku występuje wiele drzew. Od północnego wschodu staw otacza aleja klonów zwyczajnych (Acer platanoides) z pojedynczymi okazami: kasztanowca zwyczajnego (Aesculus hippocastanum), grabu zwyczajnego (Carpinus betulus) i lipy drobnolistnej (Tilia cordata). Na obrzeżu parku równolegle do tej alei rosną śliwy lubaszki (Prunus insitita). Od południowego zachodu staw obsadzono dębami szypułkowymi (Quercus robur), wśród których rosną: jesion wyniosły (Fraxinus excelsior) i kasztanowiec zwyczajny (Aesculus hippocastanum).
W pewnym oddaleniu, równolegle do tej alei rośnie grupa topoli czarnych (Populus nigra) oraz dęby czerwone (Quercus rubra). Wzdłuż ulicy 3 Maja znajduje się aleja lip szerokolistnych (Tilia platyphyllos). Z pośród krzewów występuje dziki bez czarny (Sambucus nigra) oraz nasadzana tawuła średnia (Spiraea media).
Na obrzeżach parku i w części rzadziej koszonej występują rośliny zielne: glistnik jaskółcze ziele (Chelidonium maius), przetacznik ożankowy (Veronica chamaedrys) i trybula leśna (Anthriscus silvestris).
W parku występują ptaki: sikory bogatki (Parus major), zięby (Fringilla coelebs), gołębie siniak (Columba oenas) i grzywacz (Columba palumbus), szpaki (Sturnus vulgaris). Z owadów pospolity jest kowal bezskrzydły.
Ścieżka
Wybraliśmy ścieżkę dendrologiczną, ponieważ w parku znajduje się kilka okazałych drzew. Ścieżka rozpoczyna się przy bramie wejściowej od ulicy 3-go Maja.
1. Tuż za bramą po prawej stronie znajduje się lipa szerokolistna (ok. 25 m wysokości), jej obwód wynosi 2,64 m. Ma gęstą, nieregularną koronę. Liście duże, sercowate, ostro ząbkowane, z wyraźnie równoległymi nerwami III rzędu, pod spodem lekko owłosione. Kwiatostany 2-5 kwiatowe, kwitnie VI - VII. Jest to roślina miododajna i lecznicza, jej łyko służy do wyrobu plecionek, z nasion uzyskuje się olej jadalny.
2. Idąc dalej, nieopodal pierwszego przystanku napotykamy klon zwyczajny, wysokość drzewa ok. 25 m, obwód 3,75 m. Liście 5-7 klapowe, brzegiem ostro ząbkowane, nerwacja dłoniasta, owoce po dwa - oskrzydlone orzeszki. Drewno klonu jest używane m. in. do wyrobu instrumentów muzycznych.
3. Posuwając się w głąb parku aleją klonów, widzimy kolejny klon zwyczajny o ciekawie rozgałęzionych konarach. Wysokość drzewa ok. 30 m, obwód 3,34 m.
4. Zwracając się nieco ku tyłowi i na północ, zobaczymy okazałe, piękne drzewo ozdobne: kasztanowiec zwyczajny. Wysokość drzewa ok. 25 m, obwód 2,27 m. Korona gęsta, ma kształt kopulasty, liście duże, dłoniasto złożone, mają 5-7 blaszek liściowych, kwiatostany duże, wiechowate, kwiaty białe z czerwoną lub żółtą plamką pręcików. Owoc to duża, kulista, kolczasta torebka z brązowymi, błyszczącymi nasionami. Jest dość pospolicie sadzony. Kora jest używana w garbarstwie i do farbowania. Z nasion produkuje się klej.
5. Powracając do spaceru wzdłuż alejki po prawej stronie zobaczmy grab zwyczajny. Drzewo ok. 20 m wysokości, obwód 2,65 m. Kora gładka, szaro popielata. Liście eliptyczne, zaostrzone, ząbkowane, kwiatostany męskie są kotkowate, a żeńskie ułożone parami w luźnych gronach. Owocem jest żeberkowany meszek. Drewno jest twarde, używane do wyrobu części maszyn i trzonków.
6. Po lewej stronie alejki, na północ, w oddaleniu, na granicy z łąką rośnie lipa drobnolistna. Drzewo ma ok. 25 m wysokości, obwód 2,59 m. Liście okrągławo sercowate, piłkowane, spodem z pęczkami rudych włosków w kątach nerwów. Kwiaty wonne. Drewno jest dobrym materiałem rzeźbiarskim. Służy do wyrobu stołów kreślarskich i instrumentów muzycznych. Zastosowanie podobne jak lipa szerokolistna.
7. Alejka wokół stawu skręca łukiem na zachód. W pewnym oddaleniu na wschód jest widoczna topola czarna. Wysokość ok. 30 m, obwód 2,16 m. Korona luźna, rozłożysta. Liście szerokie, jajowatorombowe, kwiaty długie kotki wiatropylne. Nasiona z pęczkiem włosków unoszą się w powietrzu. Drewno używane jest w stolarstwie.
8. Idąc w bardziej zachwaszczoną część parku w dalszym ciągu na wschód, na granicy parku znajduje się wierzba biała, złotocha, forma zwisająca, zwana również wierzbą płaczącą. Ma wysokość 15 m. Kora jasnobrunatna, liście podłużnie lancetowate, do 10 cm długie, piłkowane, pod spodem jedwabiście owłosione. Kwiatostany kotkowate, roślina dwupienna. Ma jasnożółte, cienkie, zwisające gałęzie. Drewno miękkie, używane do wyrobu przedmiotów codziennego użytku, gałęzie do plecenia koszyków.
9. Powracając do centrum parku, tuż przy stawie rośnie lipa drobnolistna. Wysokość ok. 25 m, obwód 4,29 m. Drzewo ma ciekawy pień, ponieważ na wysokości ok. 1,5 m rozwidla się.
10. Okrążając staw i kierując się na zachód, napotykamy jesion wyniosły. Wysokość drzewa ok. 35 m, obwód 2,68 m. Liście pierzaste, złożone z 7-11 eliptycznych, wydłużonych liści, brzegi liścia piłkowane, kwitnie przed listnieniem, kwiaty obupłciowe, brak okwiatu, drewno twarde, używane do wyrobu mebli, nart, klepki, części do maszyn, kora zawiera garbniki.
11. W dalszej części idąc aleją na zachód napotykamy dąb szypułkowy, drzewo ma ok. 40 m wysokości, obwód 4 m, potężna korona, liście odwrotnie jajowate, wydłużone, zatokowo wrębne, o łatkach tępych, u nasady opatrzone uszkami, na krótkim ogonku, kwiaty męskie w kłosokształtnych kwiatostanach, żeńskie w otwartej miseczce, owoce to żołędzie, drewno ciężkie, trwałe, używane do budowli podwodnych, ziemnych i naziemnych, do wyrobu mebli, klepki, w kołodziejstwie i bednarstwie, do fabrykacji octu i węgla drzewnego, otrzymuje się garbniki, żołędzie do sporządzania surogatu kawy.
12. Idąc nadal na zachód w pewnym oddaleniu od ścieżki rośnie jesion wyniosły. Wysokość drzewa około 30 m, obwód 2,70 m.
13. W pobliżu stawu, idąc nadal alejką na zachód rośnie dąb szypułkowy, wysokość drzewa ok. 35 m, obwód 3,80 m.
Bibliografia
Rostański Krzysztof, Rostański Krzysztof Marek, Atlas i klucz - Drzewa i krzewy, Krzeszowice 1999
Cervenka Martin, Ferakowa Viera, Haber Milan, i inni, Świat roślin, Skał i minerałów, Warszawa 1990
Podbielkowski Zbigniew, Słownik roślin użytkowych, Warszawa 1989
Seneta Włodzimierz, Dendrologia, Warszawa 1973
Czarnecki Zygmunt, Dobrowolski Kazimierz, Ptaki Europy, Warszawa 1990
www.drzewa.org.pl
www.atlas- roślin.pl
Uwagi
Infrastruktura: w parku są alejki, ławki oraz ścieżka rowerowa. Parking nie jest specjalnie wydzielony - można parkować samochody na parkingu przy sklepie Biedronka naprzeciw parku, brak też szaletów (najbliższy szalet miejski znajduje się w centrum miasta ok. 1000 m od parku). W bliskim sąsiedztwie parku znajdują się kory tenisowe, którymi zarządza Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji.
Mocne strony parku: dobre warunki do wypoczynku i rekreacji całorocznej.
Słabe strony: brak miejsc parkingowych, szaletów, obiektów sportowych i gastronomii.
Autorzy
Autorem pierwotnej wersji opisu parku powstałej w ramach projektu "Parki i ogrody oczami młodzieży" jest:
Zespół Szkół Publicznych Nr 1 im. Papieża Jana Pawła II
ul. St. Grota Roweckiego 6
07-300 Ostrów Mazowiecka
e-mail: zsp1sekretariat2@wp.pl
Opiekun grupy:
Małgorzata Jamiołkowska Beata Kaczyńska
Autorzy opisu:
uczniowie klasy V b Szkoły Podstawowej i klasy II a Gimnazjum, członkowie koła ornitologicznego oraz nauczyciele biologii i przyrody
Współpracujacy nauczyciele:
Podziękowania:
Serdecznie dziękujemy:
- za udostępnienie danych i pomoc w ich uzyskaniu Urzędowi Miasta w Ostrowi Mazowieckiej,
- panu Witoldowiowi Waniewskiemu za udzielenie wywiadu,
- panu Kazimierzowi Brejnak za udostępnienie zdjęć z czasów jego młodości.
Ładowanie danych ...