Województwo: łódzkie
Powiat: zgierski
Park usytuowany jest pomiędzy ulicami Listopadową, Starzyńskiego i Traugutta.
Historia
Trudno podać dokładną datę powstania Parku Miejskiego w Ozorkowie. Niewątpliwie historia parku wiąże się z rodziną Schlösserów z Akwizgranu, którzy w 1821 roku osiedlili się w Ozorkowie. Schlösserowie założyli najpierw nowoczesną przędzalnię wełny, a potem jeden z braci przędzalnie bawełny o pełnym cyklu produkcyjnym. Ozorków stał się prężnym ośrodkiem przemysłu włókienniczego.
Rosnąca zamożność Schlösserów zaowocowała powstaniem w latach trzydziestych XIX wieku pałacu przy ulicy Listopadowej (obecnie siedziba Młodzieżowego Domu Kultury). Wraz z pałacem powstał ogród - park.
W miejscu usytuowania parku znajdował się staw Piła będący efektem spiętrzenia wody na Bzurze. Na lewym brzegu stawu znajdował się tartak, a na prawym młyn, przekształcony później w halę produkcyjną. W czasie budowy pałacu teren podniesiono, a staw został osuszony.
Projektantem parku był Saksończyk Sparman. Park stanowił teren zamknięty. Znajdował się tylko po prawej stronie rzeki Bzury. Nie było mostu, rzeka była nieuregulowana. Kompozycja parku dostosowana była do upodobań mieszkańców pałacu. Trudno obecnie odtworzyć układ dróg komunikacyjnych czy drzew z tamtego okresu.
W latach dwudziestych XX wieku park wydzierżawił od Natalii Schlösser Leonard Galewicz. Od tego czasu za niewielką opłatą park był udostępniany dla mieszkańców Ozorkowa. Zaczęto go też nazywać Parkiem Galewicza. Na terenie parku znajduje się pozostałość murów przędzalni Karola Schlössera, znanej jako „Fabryka przy Rynku”.
Budynek fabryczny zbudowany był na planie prostokąta. 1 stycznia 1893 r. został zniszczony od wybuchu gazu płynnego. Do czasu rozebrania w 1952 r. pełnił różne funkcje. Znajdowała się w nim m.in. siedziba Towarzystwa Śpiewaczego Lutnia, kino Bajka. Obecnie ruiny w czasie śnieżnej zimy młodzież wykorzystuje do saneczkowych zjazdów.
W okresie II wojny światowej powstały wały ochronne wzdłuż rzeki Bzury. Zbudowali je Żydzi na rozkaz Niemców. Wzdłuż wałów zostały posadzone włoskie topole.
W 1970 roku przerzucono most przez rzekę Bzurę, dołączając do starej prawostronnej części parku część lewostronną. Park od strony ulicy Traugutta był przez długi czas ogrodzony wysokim drewnianym parkanem. Wśród mieszkańców miasta krążyły opowieści o strachach zamieszkałych w parku i różnych niemiłych przygodach osób spacerujących o zmierzchu w jego pobliżu.
Obecnie powierzchnia parku wynosi 3 ha. Posiada on nieregularny układ. Główna aleja przebiega od ulicy Listopadowej do ulicy Traugutta. Od niej odchodzą niesymetrycznie alejki. Park przecina rzeka Bzura.
Przyroda
Drzewostan parku jest bardzo ciekawy. Park porasta wiele drzew będących pomnikami przyrody tj.: jesiony wyniosłe i dąb szypułkowy. Są one najcenniejszymi zabytkami na terenie parku wartymi obejrzenia. Łączna ilość drzew - pomników na terenie parku wynosi 9.
Ścieżka
1. Trasę ścieżki rozpoczynamy przy wejściu do parku od ulicy Starzyńskiego. Idąc wzdłuż rzeki Bzury zatrzymujemy się przy klonie. Jest to klon jawor (Acer pseudoplatanus), drzewo osiągające duże rozmiary, występuje w naszym parku ze sztucznego nasadzenia. Ma pień prosty bez drobnych dolnych gałęzi. Liście mają długie ogonki, są duże, pięcio – klapowe, z ostro powcinanymi zatokami.
2. Na pierwszym skrzyżowaniu widzimy lipę drobnolistną (Tilia cordata). Ma wielkość około 30 m. Jej pień jest prosty, wolny od gałęzi do połowy wysokości. Korę ma gładką o zielonkawo – szarym zabarwieniu. Liście mają piłkowany brzeg. Lipa należy do grupy drzew silnie nektaryzujących, masowo oblatują ją pszczoły ponieważ kwiaty lipy mają silny miodowy aromat. Jest bardzo pożytecznym drzewem.
3. Idąc wzdłuż alei widzimy po prawej stronie charakterystyczną „górkę”. Obok niej rośnie klon pospolity (Acer platanoides), rozłożyste drzewo mające około 15 m wysokości. Pień ma prosty, korę ciemną. Koronę ma dużą i gęstą. W odróżnieniu od klonu jawora liście mają tępo powcinane zatoki. Liście są błyszczące. Jest to drzewo olśniewające swoją piękną koroną.
4. Przy skrzyżowaniu z aleją główną znajduje się okazały jesion wyniosły będący pomnikiem przyrody. Spacerując dalej główną aleją zatrzymujemy się przed kładką na rzece Bzurze. Naszą uwagę zwracają: ogromny jesion wyniosły – pomnik przyrody i dąb szypułkowy (Quercus robur).
Dąb szypułkowy ma pień w górze podzielony na kilka bardzo grubych konarów. Jego kora jest gruba, szaro-brązowa. Liście mają krótkie ogonki, a dolna część liści jest węższa od górnej i jasnozielona. Owocami są żołędzie o walcowatych miseczkach, osadzone na długich szypułkach.
5. Wędrujemy w stronę ulicy Traugutta do młodszej części parku. Mijamy grupę drzew – jesionów wyniosłych będącymi pomnikami przyrody (Fraxinus excelsior). Są to duże drzewa osiągające wysokość około 35 m o pniach prostych, pokrytych szarą matową korą. Liście mają naprzeciwległe, złożone, nieparzystopierzaste o ogonkach do 15 cm długości, składające się z 7-13 lancetowatych listków krótkoogonkowych. Brzeg liści piłkowany. Listek szczytowy ma dłuższy ogonek. Z wierzchu zielone, a od spodu jaśniejsze.
6. Idąc dalej na południe mijamy teren porośnięty rozłożystymi wierzbami płaczącymi. Spacer po parku kończymy obserwacją jedynego dębu będącego pomnikiem przyrody i rosnącego przy nim kasztanowca zwyczajnego. Dąb jest okazałym drzewem o obwodzie 330 cm i wysokości około 30 m. Natomiast kasztanowiec zwyczajny, inaczej biały (Aesculus hippocastanum), jest pięknym, okazałym drzewem rosnącym przy samej ulicy, a dzięki swojej urodzie spełnia rolę dekoracyjną.
Ma krótki i gruby pień, który rozwidla się na kilka dość potężnych konarów. Kora jest barwy szarej a miejscami o odcieniach brązowych. Koronę ma wielką i bardzo bogato ulistnioną.
Uwagi
Park Miejski w Ozorkowie stanowi cenny zabytek przyrodniczy. Na terenie parku odbywają się zajęcia kół ekologicznych, lekcje przyrody. Uczniowie poznają na nich zasady ochrony gatunkowej. Teren parku jest jednak miejscem mało uczęszczanym ze względu na słabe oświetlenie, brak miejsc do odpoczynku, brak placu zabaw dla dzieci. Usunięcie tych wad z pewnością uczyni Park Miejski ulubionym miejscem spacerów mieszkańców miasta. Zacznie on lepiej pełnić swoje funkcje estetyczne, rekreacyjne i edukacyjne.
Autorzy
Autorem pierwotnej wersji opisu parku powstałej w ramach projektu "Parki i ogrody oczami młodzieży" jest:
Zespół Szkół Zawodowych
ul. Słowackiego 2
95-035 Ozorków
Opiekun grupy:
Małgorzata Maciejewska
Autorzy opisu:
uczniowie pracujący w kołach ekologicznych działających w Zespole Szkół Zawodowych w Ozorkowie
Współpracujacy nauczyciele:
Podziękowania:
W powstaniu tego opracowania bardzo cenne okazały się informacje, uzyskane od:
- pani Barbary Muchy - naczelnika Wydziału Ochrony Środowiska Urzędu Miasta
- pani Małgorzaty Zalewskiej - naczelnika Wydziału Urbanistyki, Geodezji i Rolnictwa Urzędu Miasta
- pana Stanisława Frątczaka z Towarzystwa Przyjaciół Ozorkowa.
Ładowanie danych ...