Park Oliwski im. Adama Mickiewicza liczy prawie 10 ha powierzchni. Położony jest nad Potokiem Oliwskim w Gdańsku.

Historia

Historia parku sięga przyklasztornego ogrodu warzywno-oliwnego  założonego przez cystersów. Rozkwit obiektu nastąpił dzięki ostatniemu opatowi oliwskiego zgromadzenia, Jackowi Rybińskiemu. Sprowadził od do Oliwy wybitnego mistrza sztuki ogrodniczej Kazimierza Dębińskiego, który został wykonawcą parku. Projekt był dziełem ogrodnika Hentschla, czerpiącego inspiracje z założeń ogrodowych André Le Nôtre. Powstała wtedy barokowa część parku, dziś nazywana częścią francuską.

Przed frontem rezydencji opackiej utworzono parter ogrodowy otwierający się w stronę dużego prostokątnego stawu usytuowanego prostopadle, wzdłuż osi wschodnio-zachodniej. Wzdłuż tej samej osi powstała Aleja Lipowa. Jej przedłużeniem na wschodnim końcu jest ujęty szpalerem drzew staw, który przez długie lata tworzył iluzję zwaną Książęcym Widokiem (optycznie staw łączył się z wodami odległej o kilka kilometrów Zatoki Gdańskiej. Obecnie morze zasłonięte jest przez drzewa).

Równolegle do stawu i Alei Lipowej powstał kolejny parter ogrodowy - Paradisium. Przy jednej z alejek tej części parku znajdują się Groty Szeptów.

W 1782 roku, po śmierci opata Rybińskiego, król pruski zamianował opatem Karola Hohenzollern-Hechingen, który sprowadził do Oliwy Jana Jerzego Saltzmanna, syna nadwornego ogrodnika, twórcy królewskich ogrodów w Poczdamie. Saltzmann zgodnie z ówczesną modą starał się imitować naturę w oparciu o popularne w tych czasach wyobrażenia o chińskich ogrodach. W północnej części parku, dziś zwanej chińsko-angielską (lub angielską), stworzone zostały kręte ścieżki i zbiorniki wodne naśladujące dziką przyrodę oraz urządzenia parkowe (altany, pawilony, "świątynie", znane z zachowanego planu parku z 1792 roku). Zachowały się dwa sztuczne pagórki po północnej stronie parku i kaskada na Potoku Oliwskim (najprawdopodobniej powstała w miejscu, istniejącego tutaj do XVI wieku, dawnego młyna).

Po sekularyzacji klasztoru (1831) i śmierci ostatniego opata oliwskiego Józefa Hohenzollern-Hechingen (1836) park przeszedł na własność państwa pruskiego, a inspektorem parku (do 1881 roku) został Gustaw Schöndorf. Pod jego zarządem park nabrał charakteru ogrodu dendrologiczno-krajobrazowego.

Kolejne zmiany w parku to dzieło inspektora Ericha Wocke, zarządzającego ogrodem w latach 1899-1929. W pobliżu starej oranżerii, w miejscu dawnego labiryntu, utworzył on około 1910 roku alpinarium i sprowadził do Oliwy szereg alpejskich roślin. Sama oranżeria została przebudowana w tym czasie w cieplarnię i niedużą palmiarnię, rozbudowywaną kilkukrotnie po II wojnie światowej.

Popularność oliwskiego parku wzrosła, gdy w 1925 roku Oliwa stała się siedzibą biskupa gdańskiego, a pocysterski kościół został podniesiony do rangi katedry oraz gdy w 1927 roku w Pałacu Opatów otworzono placówkę muzealną.

W roku 1945, pod koniec wojny park został w znacznym stopniu zdewastowany. Został wpisany do rejestru ochrony zabytków przyrody województwa gdańskiego, a w 1971 roku do rejestru zabytków miasta Gdańska. 1 listopada 1946 roku w powstała w parku Stacja Aklimatyzacji Roślin. W latach 1952-1956 założony został Ogród Botaniczny w Oliwie. W roku 1956 park w Oliwie otrzymał imię Adama Mickiewicza. Wiosną 1976 roku w parku znalazła swoje miejsce Galeria Współczesnej Rzeźby Gdańskiej. Ekspozycja powstała z inicjatywy gdańskich rzeźbiarzy i Muzeum Narodowego w Gdańsku.

Najmłodszą częścią parku jest położony na południowo-zachodnim krańcu fragment pomiędzy ul. Opata Jacka Rybińskiego a budynkiem Gdańskiego Seminarium Duchownego. Dawniej znajdował się użytkowy ogród cysterskiego konwentu.

Na obszarze parku znajduje się również Spichlerz Opacki (Oddział Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku).

Przyroda

W parku obejrzeć można rzadko spotykane, cenne gatunki drzew i roślin jak np.: tulipanowiec, jodła kalifornijska, daglezja, jałowiec chiński, brzoza brodawkowata, rododendron, azalia, miłorząb japoński, kasztan jadalny, chmielograb oraz jarzębina szwedzka. Wśród zwierząt w parku spotkać można duże stada dzikich kaczek, łabędzie oraz wiewiórki.

Bibliografia

www.wikipedia.org
www.gdansk.pl
www.pieknygdansk.pl
 

Ładowanie danych ...