Świecie leży w województwie kujawsko-pomorskim na lewym wysokim, o dużych walorach turystycznych brzegu Wdy, u jej ujścia do Wisły, i częściowo w dolinie tych dwóch rzek, ważnych arterii komunikacyjnych, na skrzyżowaniu starych szlaków handlowych, a obecnie u zbiegu międzynarodowych tras kołowych Gdańsk - Toruń - Łódź i Świecie - Bydgoszcz - Poznań.

Park położony jest w centrum miasta między ulicami: Wojska Polskiego, Sienkiewicza, Słowackiego i Krasickiego. Właścicielem parku jest gmina Świecie. Prace porządkowe w parku wykonuje Zakład Usług Komunalnych w Świeciu. Park znajduje się przy Ośrodku Kultury Rekreacji i Sportu (OKSiR) w Świeciu, jego powierzchnia wynosi 1,9 ha.

Wzdłuż parku płynie strumień - Struchawa, dodaje parkowi uroku i malowniczego wizerunku. W parku znajduje się fontanna, most przez Struchawę, ławki na całym terenie parku i ogródek jordanowski.

Historia

Świecie jest jednym z najstarszych miast Polski. Pierwsza wzmianka o Świeciu pochodzi z 1198 roku, kiedy była stolicą samodzielną księstwa pomorskiego, władanego między innymi przez Świętopełka i Mściwoja. W roku 1226, po sprowadzeniu na pobliskie tereny Krzyżaków, była ważnym grodem obronnym Pomorza. Niestety w 1309 roku jako ostatni punkt obrony, poddała się zakonowi. Krzyżacy w Świeciu utworzyli komturię i rozpoczęli budowę zamku, ukończonego do roku 1350, prawa miejskie - chełmińskie Świecie otrzymało w 1338 roku.

Do "potopu" szwedzkiego w Świeciu "rozkwitał" handel wiślany, jednakże Szwedzi zupełnie zniszczyli miasto i spalili zamek. Minęło 100 lat zanim miasto odbudowało się ze zniszczeń. W połowie XIX wieku nastąpiło przeniesienie miasta na lewy wysoki brzeg Wisły.

Podczas II wojny światowej dokonano licznych eksterminacji miejscowej ludności, w lasach mniszkowskich wymordowano 1350 pacjentów szpitala psychiatrycznego, a na ul. Polnej rozstrzelano 40 Żydów. W 1945 roku wojska radzieckie zniszczyły kościół farny na Starym Mieście oraz wysadziły w powietrze kościół w dzielnicy Przechowo.

Po wojnie nastąpił rozwój miasta, powstało kilka mniejszych zakładów przemysłowych: rozbudowano elektrownię, zakłady mięsne, młyny, nowoczesną wytwórnię pasz. Jednak najważniejszym wydarzeniem w powojennej historii Świecia była decyzja o budowie w Przechowie pod miastem zakładów celulozy i papieru, które zmodernizowały jego rozwój i wpłynęły na strukturę gospodarczą regionu. Ponadto Świecie to duży węzeł drogowy na skrzyżowaniu tras krajowych nr 1 i 5.

Park miejski przy OKSiR położony jest w centrum miasta. Pierwsza wzmianka o nim pochodzi z 21 września 1641 roku, kiedy to małżeństwo Mathias i Gertruda z d. Ackermann, Lautmamiowie nabyli majątek i stali się jej posiadaczami.

Kolejnym posiadaczem gruntów był rzymsko-katolicki kościół parafialny w Świeciu. Akt posiadania zatwierdzono 10 czerwca 1845 roku. Akt własności został zatwierdzony 18 stycznia 1893 roku w sprawie zarządzenia z 31 grudnia 1891 roku w sprawie oddzielenia gruntów wyżynnych Świecia oraz zarządzenia z 7 grudnia 1881 roku w sprawie recesji łąk nizinnych Świecia, przy przewartościowaniu na rzecz właściciela gruntów scalonych, przez niego otrzymanych. Grunty te zostały bliżej określone w wyciągach katastralnych gminy Świecie. Akt fundacyjny z 21 listopada 1641 roku zapisany w myśl zarządzenia z 10 czerwca 1845 roku zobowiązywał każdego księdza (proboszcza) w Świeciu do odprawiania miesięcznie dwóch mszy za członków rodziny Lauthmann, jedną za żyjących, drugą za zmarłych w zamian za użytkowanie ogrodu.

W latach 90. XX wieku park przekazany został na własność gminy Świecie. Prace porządkowe w parku wykonuje Zakład Usług Komunalnych w Świeciu, polegają one między innymi na przycinaniu trawy i żywopłotów, wykonywaniu rabat kwiatowych, utrzymywaniu czystość i porządku, malowaniem ławek i opieką nad placem zabaw.

W roku 1996 zmodernizowano ścieżki przy OKSiR oraz wykonano ogrodzenie ogródka jordanowskiego, w 1998 zmodernizowano pozostałe ścieżki w dolnej części parku. Do ważnych przemian w parku zaliczyć można również przebudowę fontanny w 2003 roku, porównując fontannę poprzednią na starych fotografiach można zauważyć, że miała ona zupełnie inny wygląd.

Dzisiejsza rola parku związana jest z wypoczynkiem i zabawą dzieci w ogródku jordanowskim. W parku można spotkać dużo młodzieży - park znajduje się w pobliżu Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych. Szczególnie młodzież spoza miasta ma okazję przechodzić codziennie przez park - w drodze do dworca autobusowego. Park jest ogólnodostępny, znajduje się w centrum miasta a pomimo tego - przebywając w nim - mamy wrażenie jak byśmy byli z dala od miejskiego zgiełku i hałasu.

Przyroda

Park przy OKSiR o powierzchni 1,9 ha ma piękny zadbany drzewostan, przepływa przez niego strumień - Struchawa. Do ciekawych okazów przyrodniczych zaliczyć można głóg dwuszyjkowy (Crataegus laevigata) o kwiatach ciemnoczerwonych i jednoszyjkowy (Crataegus monogyna) o kwiatach białych, jarząb szwedzki (Sorbus intermedia), dąb szypułkowy (Quercus robur), czerwony (Quercus rubra) i błotny (Quercus palustris), wierzbę białą odmiany płaczącej (Salix alba Tristis ) oraz wierzbę szerokolistną.

Inne ciekawe rośliny znajdujące się w tym parku to: topola biała (białodrzew, Populus alba), topola włoska (Populus nigra "Italica") i koreańska (Populus koreana), lipa drobnolistna (Tilia cordata), olsza czarna (Alnus glutinosa), wiąz pospolity (Ulmus minor), jesion wyniosły (Fraxinus excelsior). Rosną tu również rośliny iglaste, np. tuja wschodnia (Thuja orientalis), modrzew europejski (Larix decidua) i świerk pospolity (Picea abies).

W parku można spotkać wróble domowe (Passer domesticus), sikorki bogatki (Parus major), dzięcioły (Picinae), wiewiórki pospolite (Sciurus vulgaris).

Ścieżka

Ścieżka dydaktyczna została zaprojektowana głównie w oparciu o walory przyrodnicze.
 

1. Wchodzimy do parku od ulicy Słowackiego na przeciwko furtki Szkoły Podstawowej nr 1, następnie skręcamy w lewo. Po lewej stronie mijamy ogródek otoczony żywopłotem, w którym znajduje się sześć krzewów iglastych. Jeden z nich to jałowiec płożący. Po prawej stronie znajduje się mostek, przy którym rośnie charakterystyczna wierzba, pod mostkiem płynie Struchawa. Dzięki temu mostkowi możemy przejść na drugą stronę.
 

2. Po drugiej stronie rzeczki znajduje się wierzba, która jest pochylona nad Struchawą i wygląda jak naturalny most. Idziemy prosto wzdłuż ścieżki. Po lewej stronie znajduje się rabata, w której rosną różne kwiaty: aksamitki, szałwie, bratki. Posadzone są w określony wzór. Tuż obok znajduje się kolejny klomb kolorowych kwiatów. Dalej podążamy prosto ścieżką wzdłuż alei. Po prawej stronie rosną trzy ogromne wierzby o wymiarach: 2 m obwodu i 15 m wysokości, 2,77 m obwodu i 12-14 m wysokości, 2,45 m obwodu i 12 m wysokości.
 

3. Dalej widzimy zabytkowy mostek, znajduje się on pomiędzy drugą i trzecią wierzbą. Mostek jest pomalowany i odrestaurowany. Po przejściu przez niego naszym oczom ukazuje się trawnik, na którym rośnie świerk pospolity o obwodzie 83 cm i wysokości 8 m. Obok świerku rośnie czarny bez (Sambucus nigra). Z prawej strony bzu widzimy klon jesionolistny (Acer negundo). Drzewo składa się z dwóch pni, które wyrastają z tego samego miejsca. Jeden z nich rozdziela się w połowie. Kierujemy się w prawą stronę, po czym skręcamy w lewo i kierujemy się w stronę fontanny.
 

4. Idziemy wokół fontanny, po prawej stronie możemy zaobserwować wysoki i bardzo rozrośnięty w koronie grab pospolity (Carpinus betulus). Po lewej stronie rośnie żywotnik olbrzymi (Thuja plicata ) w formie krzewiastej. Jest charakterystycznie zbudowany, ma trzy pnie, które wyrastają z jednego miejsca. Obok grabu rośnie ogromny świerk, a obok niego drugi, mniejszy. Wymiary dużego to 18 m wysokości.

To stare drzewo pamięta czasy powstania parku. Idąc dalej, po lewej stronie możemy zaobserwować cis pospolity (Taxus baccata). Posiada pięć pni i przypomina krzew. Kierując się prosto, po prawej stronie widzimy dąb czerwony (Quercus rubra). Ma bardzo mocno rozrośniętą koronę. Jesienią liście w słońcu wydają się być żółto-czerwone, co daje oszałamiający efekt. Jego konary są rozłożone tak, że przypominają ludzką rękę. Idąc dalej widzimy klon jesionolistny (Acer negundo). Jest charakterystycznie zbudowany, ponieważ zaraz przy ziemi rozdwaja się na dwa pnie. Jest ładnie przycięty i ukształtowany. Na przeciwko nas stoi OKSiR. Odwracając się do tyłu, można zauważyć po lewej stronie jarząb szwedzki (Sorbus intermedia) - drzewo z bardzo rozwiniętą koroną, posiadające mnóstwo pędów wyrastających z konarów. Na około parku rosną ładnie przystrzyżone drzewa, są to głogi dwuszyjkowe (Crataegus laevigata), jest ich czternaście. Są niewysokie, koronę mają uformowaną w kulę przypominającą lizak z różowymi kwiatami.
 

5. Następnie skręcamy w prawo w kolejną alejkę. Z prawej strony mijamy odrestaurowaną fontannę. Zaraz obok niej po lewej rośnie jesion wyniosły (Fraxinus excelsior). Jest wysoki, a jego korona przypomina parasol. Kierujemy się w stronę mostku. Mijamy pięknie przystrzyżone krzewy. Dalej aleja się rozwidla, po lewej stronie rośnie jarząb szwedzki. Jego liście wyglądają jakby były obsypane mąką. Na przeciwko nas znajduje się głóg jednoszyjkowy (Crataegus monogyna), który ma naturalną koronę, nie przystrzyżona przez człowieka.

Po prawej znajdują się cztery świerki różnej wielkości, najwyższy z nich ma około 3 m. Na rogu po prawej stronie znajduje się charakterystyczny krzew ozdobny, płożący i przypominający płomienie - mamutowiec olbrzymi (Sequoiadendron giganteum). Nazwaliśmy go krzewem ze względu na jego wielkość, ale dowiedzieliśmy się, że jest to drzewo nie występujące naturalnie w naszym kraju. Sadzi się je w parkach jako drzewo ozdobne.
 

6. Skręcamy w prawo, idąc w stronę mostku, a następnie w lewo, wytyczając własną ścieżkę, którą otaczają klony pospolite różnej wielkości. Oprócz klonów rosną tu inne drzewa np. lipa drobnolistna (Tilia cordata). Idziemy brzegiem Struchawy w dół parku. Po prawej stronie nad rzeczką rosną dwa bzy i olsza czarna (Alnus glutinosa). Dalej kierujemy się wzdłuż naszej ścieżki, po drodze napotykamy samosiejki klonów w postaci zarośli. Po lewej stronie rosną robinie akacjowe (Robinia pseudoacacia). Są bardzo wysokie, mierzą około 15 m.
 

7. Idąc dalej, widzimy ogromne wierzby. Na lewo widzimy wierzbę przypominającą węża, ma bardzo ubogą koronę. Natomiast po prawej stronie możemy zaobserwować różne drzewa np. jarząb (Sorbus). Ma on duży pień i okrągłą rozłożystą koronę. Dalej widzimy robinie rosnące po obu stronach naszej ścieżki. Podążając dalej naszym szlakiem, po lewej stronie widzimy trzy topole, które mierzą około 20 m, a ich obwód waha się od 2,66 m do 3,35 m. Dalej po lewej stronie rośnie modrzew europejski. Idąc dalej widzimy dwa kolejne modrzewie, które mają po 25 m wysokości, a wyglądem przypominają strzałę. Następnie widzimy kolejny jarząb (Sorbus aucuparia) oraz klon jawor (Acer pseudoplatanus), który jest zakażony pasożytami. Na przeciw rośnie wierzba o fantastycznych kształtach.
 

8. Kierujemy się wąską ścieżką prosto nad kanałem, na drugą stronę Struchawy. Skręcamy w lewo i widzimy głóg jednoszyjkowy (Crataegus monogyna), w okresie kwitnienia ma on bardzo ładne małe kwiaty. Dalej, również po lewej stronie, rosną wiciokrzewy sine (Lonicera coerulea) z różowymi kwiatami, a obok znajduje się suchy klon jesionolistny (Acer negundo) z pędami wyrastającymi z boku pnia, które mają skarłaciałe liście. Podążając dalej, ponownie widzimy robinię i klon.
 

9. Idziemy po schodkach, po czym skręcamy w prawo i wchodzimy na ścieżkę (obok kiosku LOTTO). Zaraz na początku po lewej stronie rośnie lilak pospolity potocznie zwany bzem (Syringa vulegaris), a obok niego jesion wyniosły (Fraxinus excelsior) z trzema pniami wyrastającymi z jednego głównego pnia - takie ułożenie przypomina trójząb Posejdona. Obok tego drzewa rośnie śliwa mirabelka (Prunus domestica), która ma owoce w kształcie żółtej kuleczki, a na przeciwko śliwy - świerk pospolity (Picea abies), który wygląda na ,,zmęczonego życiem".

Zaraz obok niego znajduje się malutki, uschnięty świerk. Dalej kierujemy się wzdłuż ścieżki, przy której rosną liczne klony oraz wiąz pospolity (Ulmus minor), który wydaje się być ,,przygarbiony", co daje wrażenie, jakby drzewo kłaniało się przechodniom. Po lewej stronie rośnie drugi okaz tego gatunku. Wygląda on jednak inaczej: jest tak powyginany, że przypomina piskorza w wodzie; w parku są trzy takie drzewa.
 

10. Następnie podążamy w górę wąską ścieżką. Na samej górze rośnie pięć topoli z jemiołami. Trawa w tym rejonie pokryta jest białym puchem z topoli - przypominającym śnieg. Po prawej znajdują się trzy drzewa jarzębiny różnej wielkości, dalej napotykamy kolejny klon jesionolistny. Ma on cienki pień i rzadką, wydłużoną koronę. Na obrzeżach parku znajduje się zdewastowany mur. Po prawej stronie ścieżki rośnie powykrzywiany świerk.

Podążając naprzód, obserwujemy klon i topole, które są zrośnięte ze sobą jak ,,siostry syjamskie". Schodzimy ze ścieżki na aleję. Po naszej lewej stronie znajduje się ,,ogródek jordanowski", w którym dominują klony. Wychodzimy na wprost wiązu pospolitego (Ulmus minor). Przy alei rosną również liczne wierzby, topole, klony. Dochodzimy do schodów, które prowadzą do wyjścia z parku.

Bibliografia

Gobet Jean-Benis, Drzewa i Krzewy. Rozpoznawanie gatunków, Warszawa 1997
Erdmann Zdzisław, Przyrodnicze osobliwości Ziemi Świeckiej, Towarzystwo Miłośników Ziemi Świeckiej, Świecie 1988
Starosta Świecki, Powiatowy Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej, Mapa zasadnicza do celów opiniodawczych w skali 1:500, Świecie, sekcja mapy 345.134.232.4,
Urząd Miasta i Gminy w Świeciu, Księga Wieczysta, Świecia II, tom VII, arkusz 109,
Drzewa i krzewy ozdobne, http://www.pinus.net.pl

Uwagi

Na terenie całego parku jest mnóstwo ławek i miejsc wyznaczonych na odpoczynek, znajduje się plac zabaw dla dzieci. Brakuje szaletów i miejsca parkingowego. Część górna parku jest bardziej zadbana niż część dolna. W pierwszej części wszystkie drzewka są uformowane w rozmaite kształty np. kule, natomiast druga część jest naturalna, wygląda jakby człowiek nie ingerował w przyrodę.
Silną stroną parku jest przepiękny widok płynącego strumienia, cisza, spokój, wiele ciekawych i zacisznych miejsc na wypoczynek, bardzo dużo ławek. W pobliżu parku nie ma restauracji, kawiarni czy też obiektów gastronomicznych i sportowych - naszym zdaniem jest to mocna strona, gdyż dzięki temu w parku panuje taka cisza i spokój jak w lesie na wsi, mimo że jest to centrum miasta.
Do słabych stron zaliczyć można brak szaletów i miejsca parkingowego. Nawet w pewnej odległości od parku są problemy z zaparkowaniem samochodu - w okolicy brak parkingów.
Najważniejsze naszym zdaniem zalecenia do instytucji zarządzającej parkiem to: poprawa bezpieczeństwa, kontrole Straży Miejskiej w godzinach popołudniowych, poprawa stanu środowiska w dolnej części parku, odmalowanie ławek, które są w złym stanie oraz przeprowadzenie badania czystości wody w strumieniu.

Autorzy

Autorem pierwotnej wersji opisu parku powstałej w ramach projektu "Parki i ogrody oczami młodzieży" jest:
Zespół Szkół Menedżerskich
ul. Żwirki i Wigury 6
86-105 Świecie
e-mail: sekretariat@wsm-swiecie.pl
Opiekun grupy:
Beata Suchomska Mirosława Krupa
Autorzy opisu:
uczniowie klasy IB: Technikum Geodezji, Technikum Hotelarstwa, Technikum Ekonomiczne i Technikum Ochrony Środowiska z Zespołu Szkół Menedżerskich w Świeciu
Grupa I - dziennikarsko - reporterska: Marta Szreder, Karolina Brandt, Joanna Nogal, Bartłomiej Olewniczak, Zwiewka Piotr, Sandra Golińska
Grupa II - fotograficzno - planistyczna: Katarzyna Kortas, Izabela Ciszewska, Marta Truszkowska
Grupa III - projektowa: Paweł Kuzioła, Rafał Szlendak, Maciej Nogalski
Grupa komputerowo - internetowa: Kinga Muszczyńska, Daria Dembek, Mateusz Krupa
Grupa IV - badawcza: Maria Poćwiardowska, Kamila Kałużna, Krystian Jędrzejewski, Agnieszka Dygulska, Sabrina Ziemińska.
oraz nauczyciele: języka polskiego - mgr Dorota Pstrąg, historii - mgr Przemysław Krzyżanowski, informatyki - mgr Marcin Dudkowski.
Współpracujacy nauczyciele:
Podziękowania:
Serdecznie dziękujemy:
- za wnikliwą ocenę, korektę i doradztwo merytoryczne: nauczycielom: języka polskiego, biologii, informatyki, geodezji, geografii naszej szkoły, pracownikom urzędu miasta z wydziału ochrony środowiska, z wydziału geodezji i budownictwa.
- za udostępnienie starych fotografii mgr Justynie Michnie i mgr Mirosławowi Sejkowskiemu.
- za udostępnienie danych i pomoc w ich uzyskaniu: Urzędowi Miasta w Świeciu,
- za dostarczenie mapy parku: Powiatowemu Ośrodkowi Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Świeciu
- za wsparcie i pomoc w realizacji projektu: dyrektorowi Zespołu Szkół Menedżerkich Józefowi Wasiakowi

Ładowanie danych ...