Park – zieleniec przy Jeziorze Słonecznym położony jest na skraju dzielnicy Gumieńce. Dzielnica znajduje się w południowo-zachodniej (lewobrzeżnej) części Szczecina. Granice zieleńca wyznaczają ulice: Hieronima Derdowskiego, Ku Słońcu, T. Szeligowskiego, posesje przy ul. Krętej i ogrody przy ul. H. Derdowskiego oraz Rondo Księdza Lucjana Gierosa.

Powierzchnia całkowita jeziora i zieleńca wynosi 10,90 ha.

Do parku prowadzą trzy szlaki komunikacyjne krzyżujące się przy Jeziorze Słonecznym. Z centrum miasta najlepiej dojechać tu tramwajem nr 8 do Ronda Księdza Lucjana Gierosa. Podróż trwa zaledwie 9 minut. Przy ul. H. Derowskiego znajdują się przystanki autobusowe linii 53 i 60. Wysiadając z autobusu natychmiast znajdujemy się na terenie parku.

Szata roślinna jest dość uboga, występują tu wierzby, topole, klony. Natomiast skarpy porośnięte są krzewami i roślinnością trawiastą i szuwarową.

Opiekę nad trawnikami i drzewami sprawuje Zakład Usług Komunalnych w Szczecinie z siedzibą przy ul. Ku Słońcu 125. Jeziorem Słonecznym opiekuje się również Rada Osiedla Gumieńce i przyległym terenem.

Historia

„Małe jezioro w kształcie rynny na pograniczu Gumieniec i Świerczewa (po lewej stronie ulicy H. Derdowskiego). Przepływa przez nie rzeka Bukowa. Jezioro powstało faktycznie w sposób sztuczny (w latach 30-tych) w naturalnym i błotnistym zagłębieniu rzeki Bukowej, po jej uregulowaniu i zmeliorowaniu okolicznych terenów, przeznaczonych następnie na budownictwo mieszkaniowe. Obecnie wody jeziora są bardzo zanieczyszczone ściekami. Na jeziorze znajduje się mała wyspa potocznie zwana Wyspą Miłości” [Tadeusz Białecki, Lucyna Turek-Kwiatkowska, Stary i nowy Szczecin, Szczecin 1991, str. 369]

W latach pięćdziesiątych teren przy jeziorze pełnił rolę rekreacyjną – znajdowała się tu plaża miejska. Niestety w latach siedemdziesiątych XX wieku zanieczyszczenia doprowadzone do zbiornika wodnego wpłynęły na degradację terenu.

Od 1999 roku uczniowie z Gimnazjum nr 27 traktują park z jeziorem jako Szkolną Ostoję Przyrody. Prowadzą systematyczne badania jakości wód jeziora oraz obserwują i liczą ptaki pływające i latające. Dokonują pomiarów wysokości drzew. Dzięki ich pracy jakość wody uległa poprawie, a teren przy jeziorze będzie zagospodarowany.

Do grudnia 2000 jezioro w opinii publicznej było bezimienne. Ludzie oczekujący na autobus i spacerowicze obserwowali jezioro, ale nie znali jego historii. W 2000 roku w Gimnazjum nr 27 ogłoszono konkurs na projekt tablicy informacyjnej. Wygrał i został zrealizowany projekt Magdaleny Szczepanie, uczennicy kl. 1g (obecnie studentka Architektury Krajobrazu Akademii Rolniczej w Szczecinie).

Rok później w 2001 uczniowie z Gimnazjum nr 27 ustawili kolejną tablice poświęconą gatunkom ptaków zamieszkujących teren przy jeziorze – autorkami projektu tablicy są siostry Anna i Katarzyna Sobczuk, ówczesne uczennice kl. 2c.

Autorką pierwszego projektu zagospodarowania terenu przy Jeziorze Słonecznym jest architekt krajobrazu pani Monika Piecha-Ziółkowska. Pani architekt w pracy magisterskiej „Projekt zagospodarowania terenu wokół Jeziora Słoneczne” uwzględniła propozycje i przemyślenia uczniów Gimnazjum nr 27 w Szczecinie.

W roku 2007 na zlecenie Wydziału Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska Urzędu Miejskiego nową koncepcję i projekt opracowała firma „Orłowski, Szymański – architekci sp. jawna”. Zostanie wyremontowana kładka na wyspę, a na niej samej stawione będą dwie drewniane altany. Wzdłuż jeziora powstanie ścieżka dydaktyczna i ścieżka zdrowia, krąg taneczny z zadaszeniem, miejsce na ognisko, boisko do piłki nożnej, taras widokowy, plac zabaw dla dzieci oraz pojawią się liczne ławki.

Za rok, a najpóźniej dwa lata z jeziora zostanie usunięty osad. Ostatnie bagrowanie przeprowadzono w 1999 roku. Zabieg ten jest niezbędny, gdyż jezioro jest typu osadnikowego i bez zabiegów pielęgnacyjnych zwyczajnie przestałoby istnieć.

Ostateczna decyzja odnośnie bagrowania i realizacji projektu zagospodarowania terenu przy jeziorze, zapadnie po zatwierdzeniu przez Radę Miasta planów wydatków na 2008 rok .

Przyroda

Na ternie przy Jeziorze Słonecznym dominują wierzby, które dobrze rosną na glebach wilgotnych. Wierzby licznie rosną wokół zbiornika wodnego w postaci drzew i krzewów. Brzeg jeziora bogato porasta roślinność szuwarowa, a najliczniejszym gatunkiem jest tu pałka. Wysokie topole rosną przy ul. H. Derdowskiego w pobliżu Ronda Lucjana Gierosa. W ostatnich latach dokonano wielu nowych nasadzeń w postaci młodych drzew rozmieszczonych w sposób chaotyczny. Ogólny stan szaty roślinnej jest dobry. Najwyższe wierzby wymagają pielęgnacji i usunięcia złamanych konarów. Trawnik jest nierówny. Brak wytyczonych ścieżek i chodników doprowadziło do utworzenia gruntowych "przedeptów”. Roślinność szuwarowa i krzewy rosnące wzdłuż brzegu jeziora tworzą naturalne schronienie i miejsca lęgowe dla ptaków pływających.

Należy jak najszybciej usunąć osad z dna jeziora. Parametry jakości wody nie są ustabilizowane. Szczególnie po dniach wolnych od pracy okoliczni mieszkańcy narzekają na nieprzyjemny zapach, który prawdopodobnie jest wynikiem niekontrolowanego zrzutu zanieczyszczeń do wody.

Jezioro tętni życiem. W wodzie pływają: wzdręgi, karasie, karpie. Z brzegu jeziora obserwować można: kaczki krzyżówki, łabędzie, łyski, czernice, głowienki, kokoszki, czaple (od 2007 roku). Licznie występują tu mewy śmieszki. Chętnie przylatują tu: sikorki, wróble, dymówki, sroki, wrony, gawrony.

Pomimo obecności elementów dewastacji krajobrazu widok na jezioro jest atrakcyjny. Wierzby i roślinność szuwarowa pięknie odbija się w lustrze wody dostarczając estetycznych doznań spacerowiczom.

Ścieżka

1. Trasę spaceru rozpoczynamy od zapoznania się z treścią dwóch tablic ustawionych przy przystanku autobusowym nr 53 i 60 przy ul. Hieronima Derdowskiego w pobliżu Ronda Księdza Lucjana Gierosa. Z pierwszej tablicy dowiedzieć się możemy o historii powstania Jeziora Słonecznego. Tablicę odsłonięto 5 grudnia 2000 roku. Na drugiej tablicy znajdują się zdjęcia i opisy różnych gatunków ptaków zamieszkujących Jezioro Słoneczne. Warto zapoznać się z treścią porad dla spacerowiczów. Tablicę odsłonięto 24 października 2001 roku. Przy tablicach rosną piękne topole.

2. Dalej idziemy wzdłuż ulicy Derdowskiego. Przez kładkę wchodzimy na Wyspę Miłości. Obecnie na wyspie znajdują się dwie ławeczki. Można tu usiąść w zaciszu drzew i podziwiać piękne widoki jeziora. Warto mieć przy sobie lornetkę. Wyspa jest znakomitym punktem obserwacyjnym ptaków pływających: kaczki krzyżówki, łyski, czernice, łabędzie, kokoszki. W przyszłości na wyspie ustawione będą dwie drewniane altany.
Po opuszczeniu wyspy idziemy ścieżką wzdłuż jeziora około 800 m.

3. Podczas spaceru po prawej stronie mijamy drewniany podest to tańca. Tu odbywają się festyny organizowane przez Radę Osiedla Gumieńce. Natomiast przy brzegu jeziora rosną wierzby i roślinność szuwarowa. Na drzewach znajdują się liczne gniazda ptaków. Roślinność szuwarowa stanowi wyśmienite schronienie dla ptaków pływających i dlatego staramy się zachować ciszę.

4. Potężne wierzby łatwo dostrzec z oddali. Stanowią dominantę krajobrazową. Najwyższe drzewo ma 18 m. Najlepiej jednak samodzielnie przeprowadzić pomiar wysokości drzew. Przyda nam się matematyka i ołówek – do metody wyznaczenia wysokości: osoba o znanym nam wzroście w cm staje pod drzewem prawie dotykając je plecami. Druga osoba znajdująca się w odległości kilku metrów trzymając ołówek w dłoni na wyciągniętej przed siebie ręki zaznacza wysokość osoby znajdującej się pod drzewem. Następnie, stojąc w tym samym miejscu, zaznaczony odcinek , który odpowiada wysokości osoby pod drzewem, wielokrotnie odkłada na wysokości wierzby. I tak mnożąc liczbę odłożonych odcinków przez znaną wysokość kolegi (lub koleżanki) obliczamy wysokość drzewa.
Za parę lat teren przy wierzbach będzie tętnić życiem. Powstanie tu boisko do piłki nożnej, krąg taneczny, miejsce na ognisko. Obecnie rośnie tu trawa i nieliczne nowe nasadzenia klonów.

5. Po przejściu odległości około 200 m dochodzimy do miejsca dopływu rzeki Bukowej do Jeziora Słonecznego. Obserwujemy tu szybkość wpływu wody. Z mostku betonowego widać prawie całe jezioro. Jest to miejsce, z którego najlepiej można policzyć ptaki pływające.

Spacerujemy ścieżką wzdłuż jeziora. Dalsza wędrówka dostarcza nam wrażeń widokowych. W dalszym ciągu jezioro znajduje się po lewej stronie spacerowicza. Obserwujemy, liczymy, ptaki. W miesiącach letnich przyjemnie jest usiąść na trawę i nasycić oczy urokami jeziora.

6. W odległości około 600 m od miejsca dopływu Rzeki Bukowej, na najszerszym terenie między blokami mieszkalnymi a jeziorem w przyszłości powstanie plac zabaw dla dzieci i ścieżka zdrowia. Obecnie dominuje tu roślinność trawiasta. Przy najwyższej skarpie w przyszłości powstanie taras widokowy.

7. Spacer kończymy w miejscu wypływu wody z jeziora. Tu najczęściej gromadzą się ptaki pływające. Betonowe zabezpieczenie skarpy stanowi wyraźny punk końca spaceru. Warto mieć przy sobie aparat fotograficzny. Przed sobą mieć będziemy widok na Wyspę Miłości i całe Jezioro Słoneczne.

Bibliografia

• Tadeusz Białecki, Lucyna Turek – Kwiatkowska, Stary i nowy Szczecin, Szczecin 1991
• Monika Piecha-Ziółkowska ,Projekt zagospodarowania terenu wokół Jeziora Słoneczne w Szczecinie z przeznaczeniem na zieleniec o charakterze spacerowo-wypoczynkowym, Szczecin, 2006
• Piotr Szczepaniak, Ewidencja obiektów zieleni miasta Szczecin, Szczecin 2006
• (gan), Słoneczne, jak za dawnych lat, Kurier Szczeciński, 20.09.2000
• (kf), Zagospodarowanie słonecznego. Gimnazjaliści zbadali jezioro, Głos Szczeciński, 11.10.2000
• (KAR), Kiedyś można było się tu kąpać, Gazeta Wyborcza,6.12.2000
• (…), Jezioro Słoneczne – szkolna ostoja przyrody, Kurier Szczeciński, 13.12.2000
• Halina Szczepaniec, Szukamy źródeł zanieczyszczeń naszego jeziorka, Zielona Arka, 12.2000/01.2001
• Halina Szczepaniec, Szkolne ostoje przyrody. Gimnazjum nr 27 w Szczecinie Jezioro Słoneczne, Zielona Arka, 12.2000/01.2001
• (lap), Karmniki przy jeziorku Słonecznym, Głos Szczczeciński, 17.01.2001
• (kod), Uratować od zagłady, Kurier Szczeciński,15.06. 2001
• Halina Szczepaniec, Uratujemy nasze jeziorko, Eko Świat nr 6, 06.2001
• (RZEP), Łyski i nie tylko, Gazeta Wyborcza,25.10.2001
• Halina Szczepaniec, Program Green, Zielona Arka, 11.2001r.
• Halina Szczepaniec, Rozpoznać wroga, Eko Świat, 10.2003
• (KAMA),Zieloni detektywi, Gazeta Wyborcza, 5.05.2004
• Arleta Nalewajko, Kto truje gumienieckie jezioro? , Kurier Szczeciński, 19.12.2004
• Arleta Nalewajko, Ekodedektywi z gimnazjum, Kurier Szczeciński, 15.10.2004
• Halina Szczepaniec, Nie chcemy brudnych jezior, Hallo Szczecin, 18,10.1004
• (sag),Za dużo fosforanów, Kurier Szczeciński,21.12.2004
• Maciej Janiak, Niecodzienna lekcja gimnazjalistów. Szukali kaczki, Głos Szczeciński, 11.03.2005
• Arleta Nalewajko, Byliśmy przy tym – Jezioro Słoneczne, Kurier Szczeciński, 17.10.2006
• Anna Marcinczak, Widzieliśmy kaczkę dziwaczkę, Moje Miasto Szczecin, 2.11.2006
• Natalia Gldner, Nasz skarb ma być bardziej czysty, Moje Miasto Szczecin, 23.11.2006
• Halina Szczepaniec, Rozmowa z nauczycielem, Zielona Arka nr 3, 2006
• Maciej Janiak, Zagadkowa śmierć ptaków, Głos Szczeciński, 6.12.2006
• Halina Szczepaniec, Ptaki na jeziorku Słonecznym, Zielona Arka nr 4, 2006
• Aleksandra Warska, Co zabija łabędzie? Gazeta Wyborcza, 7.12.2006
• Arleta Nalewajko, Skażone metalami ciężkimi, Kurier Szczeciński, 8.12.2006
• Natalia Geldner, Padły nasze łabędzie, Moje Miasto Szczecin, 14.12.2006
• Aleksandra Warska, Kadm i bakterie coli w ciele padłego łabędzia, Gazeta Wyborcza, 3.01.2007
• Natalia Geldner, Czy to kadm je zabił? , Moje Miasto Szczecin, 4.01.2007
• Aleksandra Warska, Wciąż nie widomo, co było przyczyną śmierci kaczek i łabędzi, Gazeta Wyborcza, 9.01.2007
• Natalia Geldner, Poprosili prezydenta, żeby ratował jeziorko, Moje Miasto Szczecin, 4.01.2007
• Natalia Geldner, Poprosili o pomoc władzę, Moje Miasto Szczecin, 15.02.2007
• Natalia Geldner, Znów może być pięknie, Moje Miasto Szczecin, 22.02.2007
• (ola),Jak się zmieni Jeziorko Słoneczne, Gazeta Wyborcza, 28.12.2006
• Maciej Janiak, Może tu być ładnie, Głos Szczeciński, 28.02.2007
• Natalia Geldner, Pomysł się spodobał, Moje Miasto Szczecin, 1.03.2007
• Elżbieta Kubera, Słonie na Gumieńcach, Kurier Szczeciński, 1.03.2007
• Arleta Nalewajko, Trują po godzinach, Kurier Szczeciński, 6.03.2007
• Halina Szczepaniec, Jezioro pod uczniowską obserwacją, Eko Świat nr 3, 2007
• Maciej Janiak, Będą podglądać ptaki, Głos Szczeciński, 16.04.2007
• (an), Dary dla młodych ekologów, Kurier Szczeciński, 16.04.2007
• Kinga Miszuk, Nasze ptactwo, Moje Miasto Szczecin, 26.04.2007
• Maciej Janiak, Dbają o swoje jeziorko, Głos Szczeciński, 24.05.2007
• (raj), Słoneczne ożywa, Kurier Szczeciński, 30.05.2007
• Joanna Maszkiewicz, Ekolodzy z pasją, Moje Miasto Szczecin, 31.05.2007
• (NG),Wierzba runęła, Moje Miasto Szczecin, 14.06.2007
• Arleta Nalewajko, Czas na zmiany, Kurier Szczeciński, 23.10.2007
• Arleta Nalewajko, O czystą wodę. , Kurier Szczeciński, 23.10.2007
• Kinga Konieczny, Jezioro Słoneczne z atrakcjami, Gazeta Wyborcza, 25.10.2007
• Aneta Nalewajko, Lepsza woda, Kurier Szczeciński, 10.11.2007
• Aneta Nalewajko, W granicach normy, Kurier Szczeciński, 22.11.2007
• Monika Stefanek, Pilnuja prezydenta, Głos Szczeciński, 29.11.2007
• Halina Szczepaniec, Moja miejscowość – zielony punk, Eko Świat nr 12, 2007

Uwagi

Informacje dodatkowe

Cóż można zrobić, aby ocalić miejską ostoję przyrody. Z chwilą powstania Gimnazjum nr 27 uczniowie systematycznie opiekują się jeziorem. Badając jezioro młodzież uczy się sposobów oddziaływania na lokalne władze. Stwierdzenie faktu, iż z jeziorem jest źle nie załatwia sprawy. Wiedza uczniów musi dotrzeć do lokalnej społeczności. Na szczęście przy realizacji zadań można liczyć na współpracę z Urzędem Miejskim. Tylko w 2007 uczniowie zostali przyjęci przez Prezydenta Miasta Piotra Krzystka i przekazali wyniki badań i obserwacji dotyczącymi stanu środowiska przyrodniczego przy Jeziorze Słonecznym. Pani Elżbieta Masojć Zastępca Prezydenta Miasta równie serdecznie przyjęła uczniów. Tym razem młodzież podziękowała za możliwość realizacji edukacji ekologicznej w Gimnazjum nr 27 oraz wręczyła pierwszy egzemplarz dokumentujący wszystkie dotychczasowe działania uczniowskie związane z terenem przy Jeziorze Słonecznym. Twórcza dyskusja zaowocowała dalszymi przedsięwzięciami.

W sprawie zagospodarowania terenu przy jeziorze najbardziej pomógł nam Pan Beniamin Chochulski Zastępca Prezydenta Miasta. Podczas sesji ekologicznej zorganizowanej (27 lutego 2007 roku) przez Gimnazjum nr 27 „Jezioro Słoneczne – wczoraj, dziś i jutro” Pan Beniamin Chochulski zapoznał się z wynikami pracy uczniów. W ostatnim miesiącu roku 2007 gotowy już był projekt zagospodarowania terenu przy Jeziorze Słonecznym.

Sukces uczniów Gimnazjum nr 27 w Szczecinie tkwi w systematyczności. Każdego roku nowoprzyjęci uczniowie rozpoczynają prace związane z poznaniem Jeziora Słonecznego. Popołudniowe zajęcia rozszerzające z chemii, Klubu Ornitologa, koła LOP skupiają młodzież pragnącą pomóc w ratowaniu jeziora. Zajęcia w terenie zawsze gromadzą najwięcej chętnych do pracy. Natomiast ci wytrwali w zaciszu pracowni chemicznej dokonują obliczeń oraz redagują pisma do urzędów.

Satysfakcję sprawia uczniom współpraca z Radą Osiedla Gumieńce oraz z pracownikami Urzędu Miejskiego odpowiedzialnymi z stan jakości wód. Bez nakładów finansowych na zakup odczynników chemicznych trudno byłoby uzyskać argumenty w dyskusji z urzędnikami odpowiedzialnymi z a stan jakości wód. Dziennikarz z lokalnej prasa pomagają uczniom w nagłośnieniu istniejących problemów związanych z parkiem – zieleńcem i jeziorem.

Autorzy

Autorem pierwotnej wersji opisu parku powstałej w ramach projektu "Parki i ogrody oczami młodzieży" jest:
Gimnazjum nr 27 w Szczecinie
ul. Mikołajczyka 20
71-075 Szczecin
Opiekun grupy:
Halina Szczepaniec  
Autorzy opisu:
Magdalena Antonowicz, Maria Bobik, Agata Bukowska, Piotr Chachlica, Monika Chrzan, Kaja Karasińska, Alex Gabor, Joanna Gapys, Nel Golańska, Kamil Golański, Maciej Klebański, Laura Kołakowska, Angelika Kowalczuk, Kinga Miszuk, Mateusz Nestorowicz, Magda Przesławska, Michał Siedlecki, Michał Siekiera, Ewelina Smektała, Jan Strzelecki, Łukasz Uroda, , Małgorzata Biernacka, Monika Lewandowska, Joel Paul.
Współpracujacy nauczyciele:
Podziękowania:
Serdecznie dziękujmy:
- Panu Zastępcy Prezydenta Miasta Szczecina Beniaminowi Chocholskiemu za docenienie pracy uczniów i podjęcie działań w kierunku przygotowania projektu zagospodarowania terenu przy Jeziorze Słonecznym oraz wyposażenie uczniów w lornetki i cenne odczynniki chemiczne do badań wód w terenie,
- Pani Zastępcy Prezydenta Miasta Szczecina Elżbiecie Masojć za pomoc i ukierunkowanie działań uczniowskich,
- Panu Wicedyrektorowi Wydział Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska w UM Dariuszowi Matejskiemu za ocenę wyników badań chemicznych jakości wód i podjęcie skutecznych działań w kierunku poprawy jakości wód Jeziora Słonecznego
- - Pani architekt krajobrazu Monice Piecha-Ziółkowskiej za doradztwo merytoryczne i udostępnienie własnej pracy magisterskiej „Projekt zagospodarowania terenu wokół jeziora Słoneczne w Szczecinie z przeznaczeniem na zieleniec o charakterze spacerowo - wypoczynkowym”,
- Pani Magdalenie Szczepaniec studentce Architektury Krajobrazu Akademii Rolniczej w Szczecinie za pomoc przy oznaczaniu drzew, doradztwo merytoryczne i udostępnienie zdjęć,
- Pani Marcie Ratowicz studence Ochrony Środowiska Akademii Rolniczej za pomoc przy organizacji badań wód Jeziora Słonecznego
- Panu Sławomirowi Kiszkurno – przewodniczącemu RM LOP za pomoc merytoryczną i upowszechnienie wyników badań,
- Panu Jerzemu Miszuk za udostępnienie dokumentacji fotograficznej,
- Radzie Osiedla Gumieńce za systematyczną współpracę w kierunku poprawy jakości wód i przygotowania projektu zagospodarowania terenu przy Jeziorze Słonecznym,
- dziennikarzom za pomoc w upowszechnieniu wyników badań chemicznych, obserwacji uczniów : Aneta Nalewajko i Elżbieta Kubera – Kurier Szczeciński, Natalia Geldner i Joanna Maszkiewicz – Moje Miasto Szczecin, Barbara Templin – EKO Świat, Maciej Janiak - Głos Szczeciński, Aleksandra Warska i Kinga Konieczny - Gazeta Wyborcza, redakcja - Zielona Arka,
- za sponsorowanie badań: Firma Remondis Szczecin Sp.z o.o , Szczecińska Energetyka Cieplna Sp. z o.o.

Ładowanie danych ...