Województwo: dolnośląskie
Powiat: kłodzki
Gmina Polanica Zdrój leży w południowej części województwa dolnośląskiego, w podregionie jeleniogórsko-wałbrzyskim i makroregionie Sudety Środkowe. Polanica Zdrój zlokalizowana jest na zachód od miasta Kłodzko i leży nad rzeką Bystrzycą Dusznicką.
Park Zdrojowy położony jest w centralnej części miasta. Obszar założenia parkowego ograniczony jest ulicami: Parkową, Zdrojową, Matuszewskiego, Kryniczną, Ogrodową i Wiejską. Jego powierzchnia wynosi 12,97 ha. Zarządcami terenu są: Urząd Miejski w Polanicy Zdroju – 9,23 ha oraz Zespół Uzdrowisk Kłodzkich – 3,73 ha.
Obszar parku podzielono na pięć części: Park Centralny (jako wydzielony fragment Starego Parku Zdrojowego), Park Leśny z grupą różaneczników, Park Józefa (wcześniej nazywany Charlotten Park), Park Szachowy i Park wokół Sanatorium Kardiologicznego.
Najbardziej reprezentacyjną i najstarszą częścią jest Park Centralny. Główną osią parku jest główna promenada, biegnąca od pijalni ku obeliskowi Adama Mickiewicza. Druga z osi biegnie prostopadle do pierwszej. Na niej występuje podświetlana fontanna oraz Park Szachowy po drugiej stronie ul. Parkowej. Główna promenada prowadzi w górę, ku najbardziej naturalnej – leśnej części parku – Parku Leśnego z różanecznikami. Ten teren ograniczony jest ulicą Matuszewskiego, Konopnickiej, Ogrodową i Parkową. Najwyżej położonym miejscem jest Park przy Sanatorium Kardiologicznym. Od północnego wschodu przebiega tutaj ulica Zdrojowa. Park Józefa położony jest za sanatorium “Wielka Pieniawa” po wschodniej części parku, wzdłuż ulicy Zdrojowej. Park Szachowy to zachodnia, najbardziej słoneczna część parku, leżąca między ulicami Parkową, Krynicką a Matuszewskiego. Wszystkie części parku urozmaicone są licznymi ścieżkami i alejkami.
Krajobraz parku tworzą również charakterystyczne obiekty architektoniczne. Nowy Dom Zdrojowy – sanatorium nr I – “Wielka Pieniawa” (nr rej. zabytków 492/1413/wł. decyzja z dnia 29.08.1994 r.), położony jest w południowo-wschodniej części założenia parkowego, po lewej stronie promenady parkowej, między ulicami: Parkową, Zdrojową i Matuszewskiego. Jest on integralnie związany z Zakładem Przyrodoleczniczym i kotłownią. Naprzeciwko “Wielkiej Pieniawy” znajduje się drewniana Muszla Koncertowa. Pijalnia i Hala Spacerowa położona jest w południowo-wschodniej części parku przy ul. Zdrojowej. Budowla mieści pijalnię wód mineralnych, halę spacerową, kawiarnie i liczne sklepiki z pamiątkami. Z pijalnią sąsiaduje Teatr Zdrojowy (nr rej. zabytków 494/1421/wł. decyzja 29.08.1994 r.), o skromnej, klasycyzującej bryle, z kolumnowym portykiem wejściowym w stylu toskańskim od ul. Parkowej. Obiekt nosi imię Mieczysławy Ćwiklińskiej. Głównym wejściem do parku jest zabytkowa brama sąsiadująca z Teatrem Zdrojowym. Jest ona pozostałością przedwojennego ogrodzenia. Współcześnie Park Zdrojowy nie posiada stałego ogrodzenia, zaś jego granice w pewnych fragmentach zaznaczone są żywopłotami.
Historia
Pierwsze wzmianki o Polanicy Zdroju (wówczas Heyde) pochodzą z 1347 r. Była ona wówczas własnością śląskiego rodu rycerskiego von Glubosów (Glaubitzów), rezydujących na zamku Szczerba. W drugiej połowie XV w. część ówczesnej wsi Heyde stała się własnością księcia ziębickiego Henryka Starszego Podiebradowicza, pierwszego hrabiego kłodzkiego, który darował ją augustianom z Kłodzka. W 1595 r. augustianie przekazali swoją parafię i posiadłości jezuitom, którzy w 1613 r. dokupili królewską część wsi. Pierwszego opisu źródeł wody mineralnej na tym terenie dokonał Aelurius w 1625 r.
W latach 1706 -1709 nastąpił intensywny rozwój miejscowości. Wówczas to jezuici wznieśli w miejscu spalonego podczas wojny 30-letniej folwarku, okazałą siedzibę tzw. “dwór z kaplicą”, który służył także pierwszym kuracjuszom, docierającym do Polanicy od poł. XVIII w. Obiekt ten został przebudowany i rozbudowany w 2 poł. XIX w. Obecnie jest to Zespół Szkół Specjalnych. Po rozwiązaniu w 1773 r. zakonu jezuitów ich posiadłość stała się własnością kamery śląskiej, a następnie przeszła w ręce prywatne. Od 1787 r. dobra poklasztorne wraz ze źródłem wody mineralnej przechodziły z rąk do rąk. Pierwszym ich właścicielem był hrabia von Reden następnie sekretarz rady miejskiej z Kłodzka – Karl Denius, a od 1805 r. Karl Anton von Poh z Jugowa.
W 1827 r. część wsi nabył kupiec kłodzki Joseph von Grolms, który przystąpił do urządzania uzdrowiska. Znanych było wówczas pięć, naturalnie tryskających źródeł leczniczych, z których wykorzystywane były dwa: źródło Józefa i źródło Jerzego. W 1828 r. nad źródłem Józefa wzniesiono niewielką, drewnianą pijalnię w pobliżu dworu pojezuickiego, następnie obok drewniany budynek łazienek z 8 kabinami, wyposażonymi w drewniane i cynowe wanny. W 1838 r. Polanica (wówczas Altheide) po raz kolejny zmieniła właściciela, którym stał się kupiec z Ołdrzychowic – Herman Lindheim. Kolejnymi właścicielami byli Albert Bittner i radca finansowy Storch z Kłodzka. W roku 1846 aptekarz Urmer z Kłodzka przeprowadził pierwszą analizę chemiczną wody ze źródła Józefa. W 1878 r. wzmiankowane zostały jako godne odwiedzenia Zakłady Zdrojowe i 5 pensjonatów istniejących w Polanicy Zdroju. Od 1879 r. zaczęto wykorzystywać miejscowe złoże borowiny. W 1880 r. Polanicę Zdrój odwiedziło około 300 kuracjuszy, a w 1890 już 726. Rozpoczęto wówczas butelkowanie wody mineralnej ze źródła Jerzy i jej wysyłkę.
Ważnym wydarzeniem dla dalszego rozwoju miejscowości stało się otwarcie pasażerskiej linii kolejowej z Kłodzka do Dusznik Zdroju. Wydarzenie to miało miejsce 15 grudnia 1890 r. Po kolejnych zmianach właścicieli w 1904 r. uzdrowisko nabyła spółka akcyjna. Powołanie Geselschaft Baderverwaltung Altheide m.b.H. (Zarząd Uzdrowiska Polanica) otworzyło nowy rozdział w dziejach miejscowości, która przekształciła się w nowoczesne uzdrowisko. We władaniu zarządu uzdrowiska znalazł się obszar o pow. 116 ha, powiększony w latach 30-tych do 165 ha. W latach 1905-1906 wybudowany został nowy, obszerny Dom Zdrojowy. W 1909 r. otwarto sanatorium kardiologiczne wzniesione wg projektu wrocławskiego architekta K. Rothera. Nową halę spacerową wraz z pijalnią i dodatkowymi łazienkami wybudowano w 1911 r. W tym czasie do uzdrowiska należało 27 pensjonatów, w pozostałej części miejscowości było ich 47, także 6 hoteli i restauracji. Wzrosła liczba parceli budowlanych na terenie miasta ze 125 w 1905 r. do 222 w 1910 r.
16 października 1913 r. położono kamień węgielny pod budowę kościoła ewangelickiego. Parcelę położoną w południowo-zachodnim krańcu parku zdrojowego podarował zarząd uzdrowiska, plany budowy opracował wrocławski architekt Karl Klim. W 1919 r. zarząd uzdrowiska sprzedał gminie zakład wodociągowy, wkrótce też doprowadzono z Kłodzka gaz świetlny. Do kompleksu pijalni wód mineralnych przylega, dobudowany w 1925 roku Teatr Zdrojowy im. Mieczysławy Ćwiklińskiej, wybitnej aktorki, która w latach 60-tych występowała kilkakrotnie na tej scenie.
W związku z rosnącą popularnością uzdrowiska w 1926 r. odbyły się tutaj obrady kongresu lekarzy, poświęconego chorobom serca i układu krążenia. Rok 1928 przebiegał pod znakiem uroczystych obchodów 100-lecia Zdroju. Otwarto wówczas odnowiony Stary Dom Zdrojowy (tzw. “Zimowy"), przebudowany na mieszkania dla urzędników Sanatorium, natomiast poprzedni, niewielki teatr zamieniono na kasyno (obecnie restauracja “Kolombina”). W latach 1932-1933 powstało nowe kąpielisko. Po 1945 roku Parkiem Zdrojowym zarządzała Komisja Zdrojowa, której przewodniczącym był Włodzimierz Młotkowski. Park Zdrojowy był ogrodzony (siatka na słupkach stalowych). Ogrodzenie biegło wzdłuż ul. Parkowej, po którym obecnie zostały ślady wyciętych słupków. Obok Teatru Zdrojowego była brama zamykana i otwierana na okres dnia. W nocy park był zamknięty. W tym okresie Polanica Zdrój znana była jako Puszczyków Zdrój. Nazwa Polanica Zdrój pojawiła się na przełomie lat 40 i 50 XX w. Około 1970 roku zlikwidowano ogrodzenie i bramę, aby udostępnić Park nie tylko elitarnym kuracjuszom, ale także turystom coraz liczniej przyjeżdżającym do Polanicy. Przedwojenne żwirowe alejki zostały zamienione na asfaltowe.
Od początku lat 90 XX w. trwa intensywna modernizacja Parku Zdrojowego oraz Deptaka w centrum miejscowości. W 1998 r. Polanica Zdrój została ciężko doświadczona klęską powodzi, jaka nawiedziła tą część Ziemi Kłodzkiej. Uszkodzeniu uległa droga łącząca Polanicę Zdrój ze Szczytną oraz Kłodzkiem, a także linia kolejowa w kierunku Kudowy Zdroju. Dzięki dużemu zaangażowaniu mieszkańców udało się szybko usunąć straty wywołane przez powódź. W kolejnych latach następuje intensywny rozwój usług turystycznych, podnoszenie standardu obiektów hotelowych i gastronomicznych, a także dalsza modernizacja Deptaka i Parku Zdrojowego.
Przyroda
Park Zdrojowy to starannie utrzymany kompleks cennej roślinności. Jest on wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków o nr 493/1344/wł. na podstawie decyzji z dnia 17. 07. 1991 r. Ochroną objęty jest cały obszar wraz z ulicami i alejami otaczającymi ze względu na wartości przyrodnicze oraz unikatowy rodzaj kompozycji.
W trakcie ostatniej inwentaryzacji przyrodniczej (lata 2004-2005) zmierzono i opisano 1820 drzew i 572 krzewy. Na terenie parku stwierdzono występowanie przedstawicieli 28 rodzin botanicznych, w tym 150 taksonów gatunków drzewiastych (81 taksonów drzew i 69 taksonów krzewów).
Najliczniej reprezentowane rodzaje drzewiaste to: lipy (Tilia sp.), klony (Acer sp.), graby (Carpinus sp.), jarzęby (Sorbus sp.), kasztanowce (Aesculus sp.) i jesiony (Fraxinus sp.). W parku oznaczono także cenne i rzadkie osobliwości dendrologiczne takie jak dąb węgierski (Quercus frainetto Ten.), grujecznik japoński (Cercidiphyllum japonicum Siebold et Zucc.), jesion wyniosły odm. zwisła (Fraxinus excelsior L. ‘Pendula’), jodła jednobarwna (Abies concolor Lindl. ex Hildebr.), klon jawor odm. Leopolda (Acer pseudoplatanus L. ‘Leopoldii’), klon pospolity odm. Schwedlera (Acer platanoides L. ‘Schwedleri’), tulipanowiec amerykański (Liriodendron tulipifera L.), morwa biała (Morus alba L.), szupin japoński inaczej perełkowiec japoński (Sophora japonica L.), buk pospolity odm. czerwonolistna (Fagus sylvatica L. ‘Purpurea’) oraz brzoza papierowa (Betula papyrifera Marsh.). Wśród roślin nagonasiennych, najczęściej spotykany jest: cis pospolity (Taxus baccata L.), świerk pospolity (Picea abies H. Karst.), świerk kłujący (Picea pungens Engelm.), modrzew europejski (Larix decidua Mill.). Zidentyfikowano ponadto występujące rzadko, oryginalne gatunki – cyprysik Lawsona (Chamaecyparis lawsoniana Parl.), choina kanadyjska (Tsuga canadensis Carriere), żywotnik olbrzymi (Thuja plicata Donn ex D. Don), sosna czarna (Pinus nigra J.F.Arnold), jodła jednobarwna inaczej kalifornijska (Abies concolor Lindl. ex Hildebr.) i świerk kaukaski (Picea orientalis Link.).
Park Zdrojowy to także miejsce gromadzenia drzew egzotycznych. Na jego terenie odnotowano 19 gatunków introdukowanych z Ameryki Północnej takich jak: sosna wejmutka (Pinus strobus L.), tulipanowiec amerykański(Liriodendron tulipifera L.), klon srebrzysty (Acer saccharinum L.), daglezja zielona (Pseudotsuga menziesii Franco), 14 gatunków dalekowschodnich jak: karagana syberyjska (Caragana arborescens Lam.), jodła kaukaska (Abies nordmanniana Spach) czy platan klonolistny (Platanus x hispanica Mill. ex Munchh.), 13 europejskich i bliskowschodnich, które naturalnie nie rosną w naszym kraju, np.: sosna czarna (Pinus nigra J.F. Arnold), dąb węgierski (Quercus frainetto Ten.) i świerk serbski (Picea omorika Purk.). W parku występuje zaledwie 27 gatunków naszej rodzimej flory.
Spośród 69 taksonów krzewów, krajowych gatunków jest tylko 9, natomiast najwięcej jest gatunków pochodzenia dalekowschodniego – 26, 14 gatunków pochodzi z południa Europy i Bliskiego Wschodu, natomiast 10 gatunków z Ameryki Północnej. W parku dominują krzewy iglaste jak grupa żywotników (Thuja sp.) i jałowców (Juniperus sp.) w Parku Józefa, czy skupiska forsycji (Forsythia sp.) w Parku przy Sanatorium Kardiologicznym. Dużą uwagę zwiedzających zwracają stanowiska różaneczników (Rhododendron sp.). Tworzą one piękne aleje znajdujące się w Parku Leśnym. Duża ich grupa położona jest w lekkim obniżeniu terenu, wzdłuż strumienia. Najczęściej występującymi gatunkami liściastymi krzewów są: śnieguliczki (Symphoricarpos sp.), leszczyna pospolita (Corylus avellana L.), ligustr pospolity (Ligustrum vulgare L.), forsycja pośrednia (Forsythia x intermedia Zabel) oraz jaśminowiec wonny (Philadelphus coronarius L.).
Na terenie Parku Zdrojowego znajdują się cenne drzewa pomnikowe i okazowe. Status pomników przyrody w Polanicy Zdroju posiadają 33 obiekty, z czego większość tj. 15 znajduje się w Parku. Głównie są to drzewa żywotnika olbrzymiego (Thuja plicata Donn ex.D.Don) oraz zachodniego (Thuja occidentalis L.) oraz pojedyncze topole (Populus sp.), buki (Fagus sp.), klony (Acer sp.), jesiony (Fraxinus sp.), modrzewie (Larix sp.). Cenne topole czarne (Populus nigra L.) wysadzone są w Parku Centralnym, niedaleko kolorowej fontanny. Najokazalsza z nich posiada 34 m wysokości, obwód 490 cm, a średnicę korony 15 m. Okazałe są również żywotniki zachodnie oraz olbrzymie rosnące przy zbiegu granic Parku Centralnego, Parku Leśnego, Sanatoryjnego i Józefa. Pomnikowy buk zwyczajny znajdujący się w północnej części Parku Józefa sięga 40 m wysokości, 406 cm w obwodzie i 30 m średnicy korony.
Wśród zwierząt żyjących w parku wyróżnić można: wiewiórki pospolite (Sciurus vulgaris) oraz liczne, rodzime gatunki ptaków takie jak: kosy (Turdus merula), sikory (Parus sp.), wróble (Passer sp.), dzięcioł czarny (Dryocopus martius), dzięcioł zielony (Picus viridis), sójki (Garrulus glandarius), synogarlica turecka (Streptopelia decaocto) i siniaki (Columba oenas).
Ścieżka
Ścieżkę dydaktyczną zaprojektowano w oparciu o walory przyrodnicze i historyczne. Poszczególne jej etapy wytyczono na istniejących alejkach wewnętrznych parku. Początkiem ścieżki jest brama wejściowa będąca fragmentem pierwotnego ogrodzenia, które biegło wzdłuż ul. Parkowej. W przeszłości brama była zamykana na noc, zaś wstęp do Parku był płatny. Ogrodzenie Parku zostało zlikwidowane w latach 70. XX wieku.
1. Trasę rozpoczynamy od wejścia na teren parku bramą główną znajdującą się przy ul. Parkowej. Po prawej stronie wejścia znajduje się Teatr Zdrojowy im. Mieczysławy Ćwiklińskiej, który dobudowano do Pijalni w 1925 r. Budynek ten posiada skromną, klasycyzującą bryłę, z kolumnowym portykiem wejściowym w stylu toskańskim. Po lewej stronie bramy spotykamy dwa pomniki przyrody: topole czarne o wysokościach sięgających średnio 30 m. Drzewa te charakteryzują się ciemną i głęboko spękaną korą, pniem o guzowatych naroślach i odrostach oraz liśćmi na krótkopędach, rombowymi, wydłużonymi i z długim wierzchołkiem, a na długopędach szerokotrójkątnymi. Okazy topoli czarnych są często sadzone jako drzewo alejowe, a ich stare pnie są wyjątkowo malownicze.
2. Kolejno kierujemy się na aleję biegnącą na lewo od wejścia, bogatą w gatunki drzew iglastych, jak świerk, cis, i przechodząc za drewnianą muszla koncertową z prawej strony mijamy kolorową fontannę i dochodzimy do Nowego Domu Zdrojowego (Sanatorium nr 1 "Wielka Pieniawa"). Jest to budynek położony w południowo-wschodniej części założenia parkowego przy głównej alei parku. Budynek ten został wzniesiony w 1904 r. i był reklamowany jako nowoczesny zakład leczniczy. Jego bryła posiada cechy charakterystyczne dla tego typu obiektów kurortowych z początku XX w. Jest on związany integralnie z Zakładem Przyrodoleczniczym i byłą kotłownią.
3. Dalej udajemy się w górę, aleją główną w kierunku pomnika Adama Mickiewicza. W połowie drogi, przy ul. J. Matuszewskiego, napotykamy rosnące obok siebie dwa pomniki przyrody: choinę kanadyjską oraz modrzew europejski. Choina kanadyjska wytwarza bardzo małe szyszki (1,5-2 cm długości), jajowate, miękkie z nielicznymi, zaokrąglonymi łuskami. Igły są bardzo krótkie (0,3-1,8 cm) silnie spłaszczone, najszersze w części dolnej i stopniowo zwężające się. Korona drzewa jest szeroka, stożkowata, o długich, cienkich, nieregularnie ułożonych konarach. Modrzew europejski posiada stosunkowo wąską koronę, korę grubą, spękaną. Igły ma miękkie, zebrane w pęczki, szyszki o długości 2,6 cm o łuskach zaokrąglonych lub wykrojonych, prostych lub lekko odgiętych na zewnątrz.
4. Przechodzimy obok pomnika Adama Mickiewicza, który przedstawia głowę wieszcza wykutą w piaskowcu i ustawioną na postumencie. Odsłonięto go w latach 60., a przed wojną stała tu brązowa figura pasterza, z którą związana była legenda o początkach uzdrowiska. W 1954 r. na jej miejscu stanął gipsowy pomnik Mickiewicza i Puszkina, który po kilku latach, ze względu na nietrwały materiał zastąpiono obecnym monumentem.
5. Kierujemy się prosto do niezwykle okazałego stanowiska różaneczników. Krzewy te wytwarzają bardzo atrakcyjne, szerokodzwonkowate kwiaty, białe lub fioletowe, rosnące po 8-20 z jednego pąka szczytowego. Ich czas kwitnienia przypada na okres od maja do czerwca. Liście tych roślin są zimozielone, błyszczące, całobrzegie, zaokrąglone u nasady, tępe na szczycie, skórzaste, sztywne. Krzewy osiągają różną wysokość od 2 do 6 metrów, a ich szerokość jest zwykle znacznie większa od wysokości. Wśród różaneczników napotykamy pomnik przyrody – jesion wyniosły o wysokości sięgającej 25 m. Drzewo to posiada liście o 7-11 siedzących listkach, wąskojajowatych, owłosionych od spodu, kwiaty skupione w wiechach, a owoce w postaci spłaszczonych orzeszków, o długości 2,5-5 cm. Roślina jest odporna na zanieczyszczenia powietrza, a jej drewno jest cenne – ciężkie, twarde, ale elastyczne.
6. Kolejno udajemy się wzdłuż różaneczników, mijamy sanatorium “Zameczek” i dochodzimy do przecięcia ulic J. Matuszewskiego i M. Konopnickiej. Tu spotykamy grupę żywotników zachodnich – pomników przyrody. Drzewa te posiadają wąską koronę i krótkie konary, liście łuskowate, zielone, spodem żółtawo lub szarawozielone, szyszki - żółtawe, później brązowe, z 4- 5 parami cienkich łusek.
7. Dalej idziemy ulicą J. Matuszewskiego w kierunku Rozlewni Wody Mineralnej “Staropolanka”, a po lewej stronie mijamy żywotnika olbrzymiego – pomnik przyrody o liściach łuskowatych, ciemnozielonych i silnie błyszczących z białawym nalotem na dolnej stronie. Jest to najwyższy gatunek żywotnika, który może osiągać wysokość 75 m. Kolejno po prawej stronie mijamy choinę kanadyjską, po czym skręcamy w prawo i wchodzimy w aleję parkową. Dochodzimy do rozłożystego buka zwyczajnego. Jest to pomnik przyrody o obwodzie pnia 406 cm, wysokości 40 m i średnicy korony sięgającej 30 m. Buk to jedno z najładniejszych naszych drzew leśnych o niezwykle barwnych, jesiennych liściach. Roślina posiada gładką korę, liście faliście karbowane, kwiaty w kątach liści, owoce zwykle 1-2 trójgraniaste orzeszki, zamknięte w pękającej, zdrewniałej okrywie, pokrytej kolczastymi lub listkowatymi wyrostkami.
8. Idąc dalej kierujemy się na prawo od buka w kierunku budynku kotłowni. Dochodzimy do niezwykle okazałego, 25 metrowego klonu jaworu, rosnącego za ogrodzeniem. Roślina posiada liście z ostrymi wcięciami między klapami, owłosione wzdłuż nerwów, kwiaty zielonkawo-żółte, w wydłużonych, zwisających, wielokwiatowych wiechach, a orzeszki wypukłe, o skrzydełkach ustawionych pod kątem ostrym lub równolegle.
9. Przechodzimy następnie wzdłuż tyłu budynku “Wielkiej Pieniawy” i dochodzimy do Pijalni Wód Mineralnych, gdzie kończymy zwiedzanie parku. Budynek Pijalni jest położony w południowo-wschodniej części parku przy ul. Zdrojowej. Został on wzniesiony na osi głównej alei parku w 1911 r. w stylu klasycyzująco-secesyjnym. Jego wystrój zaprojektował w 1929 r. architekt wrocławski Heinz Wendel. Budynek oprócz Pijalni Wód mieści halę spacerową, kawiarenki, liczne sklepiki. Kuracjusze i turyści mogą tam również podziwiać sezonowe wystawy.
Bibliografia
- Jaśkiewicz Bolesław, Polanica Zdrój i okolica. Przewodnik turystyczny, Polanica Zdrój 2002
- Kieres – Jakubaszek Ewa, Bińkowska Iwona, Hryniewicz Artur, Kwerenda źródłowa (Bibliograficzna i Ikonograficzna), Polanica Zdrój – Park Zdrojowy, Wałbrzych 2002
- Praca zbiorowa, Polanica Zdrój. Wczoraj i dziś. Tom I i II, Nowa Ruda – Polanica Zdrój 2006
- Praca zbiorowa, Inwentaryzacja szaty roślinnej Parku Zdrojowego w Polanica Zdroju. Akademia Rolnicza we Wrocławiu. Katedra Łąkarstwa i ukształtowania terenów zieleni, Wrocław, październik 2005
- Rinke Zbigniew, Opracowanie ekofizjograficzne do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Polanica Zdrój, Wrocław 2004
- Seneta Włodzimierz, Dolatowski Jakub, Dendrologia, Warszawa 1997
- Schmidt Rafał, Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Polanica Zdrój, Tom I - Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego miasta. Załącznik nr 1 do uchwały nr XLVIII/337/2006 Rady Miejskiej w Polanicy Zdroju z dnia 24 października 2006 roku, Wrocław 2006
- Schmidt Rafał, Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Polanica Zdrój, Tom II - Kierunki zagospodarowania przestrzennego miasta. Załącznik nr 1 do uchwały nr XLVIII/337/2006 Rady Miejskiej w Polanicy Zdroju z dnia 24 października 2006 roku, Wrocław 2006
- Staffa Marek red., Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 13 Góry Stołowe, Warszawa 1996.
- Strona internetowa Urzędu Miejskiego w Polanicy-Zdroju , stan na 04.04.2007 r.
Uwagi
Infrastruktura - W parku jest wiele ławek oraz miejsc przeznaczonych do wypoczynku. Parkingi są zlokalizowane poza parkiem, co wpływa na zmniejszenie zanieczyszczeń spalinami. Brak bezpłatnych toalet; odpłatne znajdują się w przylegających do parku kawiarniach oraz w Pijalni Wód Mineralnych.
Obok dominujących w krajobrazie Parku Zdrojowego budynków znajdują się w nim liczne kawiarnie, fontanny, plenerowe szachownice, rzeźby i pomniki.
Charakterystyczną dla parku, jest kolorowa fontanna, posiadająca dwa programy – całodobowy i pokazowy. W okresie letnim (1 maja – 30 września) o zmierzchu jest podświetlana 16 kolorowymi reflektorami i tworzy w rytm muzyki wodne figury tryskające z 726 dysz na wysokość 12 m.
Ulubionym miejscem spacerów jest rzeźba niedźwiedzia polarnego znajdująca się w pobliżu parku. Stoi ona od 1910 r., dla upamiętnienia zasięgu lądolodu skandynawskiego na Ziemi Kłodzkiej.
Mocnymi stronami Parku Zdrojowego są: bujna roślinność, obecność pomnikowych okazów drzew i krzewów, dobra lokalizacja, dobre warunki do wypoczynku oraz wystarczająca ilość punktów gastronomicznych (kawiarnie, restauracje). Dodatkowym atutem parku jest panująca w nim cisza i spokój, uprzyjemniające spacer.
Słabymi stronami Parku Zdrojowego jest: brak bezpłatnych toalet, odpłatność za możliwość korzystania z wody mineralnej w Pijalni Wód oraz częściowo zniszczone trawniki, brak właściwego oznaczenia tablicami informacyjnymi pomników oraz okazów przyrody.
Autorzy
Autorem pierwotnej wersji opisu parku powstałej w ramach projektu "Parki i ogrody oczami młodzieży" jest:
Szkoła Podstawowa nr 2 im. Żołnierzy z Monte Casino
ul. Wojska Polskiego 23
57-320 Polanica Zdrój
e-mail: poczta@sp2.com.pl
Opiekun grupy:
Joanna Jerszyńska-Mazur
Autorzy opisu:
Uczniowie klas V i VI, członkowie “Klubu Młodego Przyrodnika”
Grupa historyczna: Oskar Doroszuk, Martyna Dziedzic, Joanna Szubert, Jolanta Olak, Aleksandra Klusek,
Grupa fotograficzna: Oliwia Muziewicz, Karolina Bigos, Gabriela Nakwasińska,
Grupa komputerowa: Mateusz Oziębłowski, Łukasz Nowak,
Grupa dziennikarska: Ewa Łątkowska, Weronika Szczepanik, Dominika Przygoda,
Grupa plastyczno-projektowa: Marcin Bubółka, Bartosz Żelazek.
Obok koordynatora, nauczycieli – współkoordynatorów oraz pracowników Urzędu Miasta, w pracę zaangażowali się również rodzice, dziadkowie, niektórzy mieszkańcy miasta oraz dyrektor Szkoły Podstawowej nr 2 w Polanicy Zdroju pan mgr Dariusz Kłonowski.
Współpracujacy nauczyciele:
mgr Beata Muziewicz oraz mgr Anna Stępek
Podziękowania:
Serdecznie dziękujemy:
- za wnikliwą ocenę, doradztwo metodyczne, korektę oraz konsultację historyczno – polonistyczną, pani Annie Stępek i pani Beacie Muziewicz
- za udostępnienie danych i pomoc w ich uzyskaniu pracownikom Urzędu Miejskiego – pani Barbarze Sałdzień – Inspektorowi ds. Ochrony Środowiska i Gospodarki Komunalnej oraz pani Alinie Strzelbickiej – Inspektorowi ds. Architektury Miejskiej
- za udostępnienie szkiców – panu Henrykowi Szypule, nauczycielowi plastyki,
- za umożliwienie przeprowadzenia wywiadów i rozmów z wybranymi mieszkańcami Polanicy Zdroju: pani Beacie Muziewicz, pani Bogumile Rozwadowskiej, uczniowi Pawłowi Mazurkowi
Ładowanie danych ...